Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2011
Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2011
Η Παλαιστίνη άρχισε εκστρατεία για την εξασφάλιση του καθεστώτος πλήρους μέλους του ΟΗΕ
| |
Η ηγεσία της Παλαιστινιακής Αρχής έστειλε στο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν επιστολή με την παράκληση να την υποστηρίξει στην υπόθεση της αναγνώρισης της ανεξαρτησίας της Παλαιστίνης.
Προβλέπεται ότι στις 23 Σεπτεμβρίου στη Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο Πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς θα καλέσει τα μέλη της να αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη σαν πλήρες μέλος της διεθνούς κοινότητας.
Η τωρινή προσπάθεια της Παλαιστινιακής Εθνικής Αυτονομίας να εξασφαλίσει την κρατικότητά της με τη βοήθεια του ΟΗΕ αποτελεί μάλλον νομοτελειακό αποτέλεσμα της αποτυχίας του διαλόγου με τους ισραηλινούς, παρά πολιτική έκπληξη, όπως προσπαθούν να την παρουσιάσουν ορισμένοι παρατηρητές.
Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ οι Παλαιστίνιοι έχουν πιθανότητα μόνο σε περίπτωση, που η ψηφοφορία θα διεξαχθεί κατά παράκαμψη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Τέτοια δυνατότητα υπάρχει σε περίπτωση ψηφοφορίας για την ημερήσια διάταξη. Αν όμως το θέμα αυτό συζητηθεί πριν τη ψηφοφορία από το ανώτατο όργανο των Ηνωμένων Εθνών, οι ΗΠΑ αναπόφευκτα θα κάνουν χρήση του βέτο. Και αυτό σημαίνει ότι για την Παλαιστινιακή Εθνική Διοίκηση θα διατηρηθεί το τωρινό στάτους κβο, δηλαδή, «ούτε ειρήνη, ούτε πόλεμο». Εν πάση περιπτώσει, υπέρ της αναγνώρισης της Παλαιστίνης είναι πρόθυμοι να ψηφίσουν πάνω από 100 κράτη. Προς το παρόν δεν έχει ξεκαθαρίσει τη θέση της η Ευρωπαϊκή Ένωση. Για τη Ρωσία, όπως δηλώθηκε στη Μόσχα, θέμα αναγνώρισης της Παλαιστίνης δεν τίθεται, αφού αυτό είχε γίνει από το 1988. Όμως ακόμα και σε περίπτωση θετικής έκβασης της υπόθεσης είναι μάλλον απίθανο ότι κάτι θα αλλάξει στη Μ. Ανατολή, θεωρεί η Αραβολόγος Ιρίνα Ζβιάγκελσκαγια:
- Έτσι κι αλλιώς, ό,τι υπάρχει σήμερα – η κατοχή από το Ισραήλ σημαντικού μέρους του παλαιστινιακού εδάφους, η εκκρεμότητα των βασικών προβλημάτων, που σχετίζονται με τους πρόσφυγες, με το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, με τους ισραηλινούς οικισμούς, όλα αυτά θα παραμείνουν. Γι΄αυτό χωρίς τη διαπραγματευτική διαδικασία τίποτα δεν θα βγει. Κατά την άποψή μου, μιά τέτοια συμβολική αναγνώριση της Παλαιστίνης, βέβαια, θα δώσει τη δυνατότητα στους Παλαιστίνιους να παρουσιάζονται σαν ανεξάρτητο κράτος με όλα τα απορρέοντα από αυτό θετικά και αρνητικά, δεσμεύσεις και καθεστώς. Όμως, και πάλι, το χάσμα μεταξύ αυτού του εικονικού καθεστώτος και της υπαρκτής κατάστασης είναι πολύ επικίνδυνο.
Πολλοί εμπειρογνώμονες συμφωνούν με το ότι άλλη εναλλακτική λύση από τη διαπραγματευτική διαδικασία δεν υπάρχει. Σήμερα το κύριο είναι να εξευρεθεί αποδεκτή ημερήσια διάταξη. Όμως η ιδέα των συνομιλιών χάριν των συνομιλιών ήδη δεν περνά. Στη Μόσχα έχουν ενεργοποιήσει σημαντικά τη διπλωματική δραστηριότητα στο φόντο των τελευταίων γεγονότων στη Μ. Ανατολή. Διεξάγονται διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους και των δύο μερών με την ελπίδα της επανεκκίνησης του παλαιστινο-ισραηλινού διαλόγου.
Αποφασισμένοι για κράτος οι Παλαιστίνιοι
Αποφασισμένοι να υποβάλλουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αίτημα για την ένταξη του κράτους τους στον Οργανισμό δηλώνουν οι Παλαιστίνιοι παρά την ανακοίνωση των ΗΠΑ ότι, θα ασκήσουν βέτο σε μια τέτοιο κίνηση.
«Θα πάμε στο Συμβούλιο Ασφαλείας για να προστατεύσουμε τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού και της ιδέας της λύσης των δύο κρατών» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, Ναμπίλ Άμπου Ρουντέινα.
Πρόσθεσε, πως οι Παλαιστίνοι δεν επιθυμούν προβλήματα με την αμερικανική διοίκηση, ωστόσο είναι δεσμευμένοι στις διαπραγματεύσεις που βασίζονται στη γραμμή του 1967 και στο πάγωμα των εποικισμών.
«Θα πάμε στο Συμβούλιο Ασφαλείας για να προστατεύσουμε τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού και της ιδέας της λύσης των δύο κρατών» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, Ναμπίλ Άμπου Ρουντέινα.
Πρόσθεσε, πως οι Παλαιστίνοι δεν επιθυμούν προβλήματα με την αμερικανική διοίκηση, ωστόσο είναι δεσμευμένοι στις διαπραγματεύσεις που βασίζονται στη γραμμή του 1967 και στο πάγωμα των εποικισμών.
Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου 2011
Η Παλαιστίνη διχάζει την Ε.Ε.
της Χριστίνας Πουλίδου
Διχοτομημένη και με δυσκολία εντοπισμού κοινού τόπου βρίσκεται η Ε.Ε. ως προς την πρόθεση των Παλαιστινίων να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία του κράτους τους στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Κατά τη συζήτηση που έγινε πρόσφατα στο συμβούλιο υπουργών, αναφέρεται ότι η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία ζήτησαν να αντισταθεί η Ε.Ε. στο Παλαιστινιακό αίτημα. Το Βέλγιο, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, το Λουξεμβούργο και η Σουηδία στήριξαν το Παλαιστινιακό αίτημα, ενώ η Γαλλία, η Βρετανία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Ελλάδα δεν άνοιξαν τα χαρτιά τους. Ειδικότερα αναφέρεται ότι ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γκ. Βέστερβελε στη σχετική συζήτηση έμεινε σιωπηλός, ενώ ότι ο Λουξεμβούργιος Ζ. Άσελμπορν κατηγορήθηκε ότι παραβίασε τη συμφωνία κυρίων (να μη μιλήσουν δημόσια επί του θέματος ως τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ) και υποστήριξε πως η Ε.Ε. «δεν μπορεί να μη δώσει κάτι στους Παλαιστίνιους, να μην τους δώσει καν την αξιοπρέπειά τους»...
Διχοτομημένη και με δυσκολία εντοπισμού κοινού τόπου βρίσκεται η Ε.Ε. ως προς την πρόθεση των Παλαιστινίων να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία του κράτους τους στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Κατά τη συζήτηση που έγινε πρόσφατα στο συμβούλιο υπουργών, αναφέρεται ότι η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία ζήτησαν να αντισταθεί η Ε.Ε. στο Παλαιστινιακό αίτημα. Το Βέλγιο, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, το Λουξεμβούργο και η Σουηδία στήριξαν το Παλαιστινιακό αίτημα, ενώ η Γαλλία, η Βρετανία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Ελλάδα δεν άνοιξαν τα χαρτιά τους. Ειδικότερα αναφέρεται ότι ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γκ. Βέστερβελε στη σχετική συζήτηση έμεινε σιωπηλός, ενώ ότι ο Λουξεμβούργιος Ζ. Άσελμπορν κατηγορήθηκε ότι παραβίασε τη συμφωνία κυρίων (να μη μιλήσουν δημόσια επί του θέματος ως τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ) και υποστήριξε πως η Ε.Ε. «δεν μπορεί να μη δώσει κάτι στους Παλαιστίνιους, να μην τους δώσει καν την αξιοπρέπειά τους»...
Q+A: Can Palestine become a U.N. member state?
(Reuters) - The Palestinians have vowed to upgrade their U.N. status, either by seeking full United Nations membership for a Palestinian state in the Gaza Strip and West Bank or recognition as a "non-member state."
If the Palestinians ignore opposition from the United States and Israel and pursue full membership of a Palestinian state with East Jerusalem as its capital, the bid would likely fail because Washington would veto it in the U.N. Security Council.
Palestinian President Mahmoud Abbas said on August 16 in Sarajevo that he would deliver the application to U.N. Secretary-General Ban Ki-moon at some point during the upcoming gathering of world leaders for the U.N. General Assembly session, which begins the week of September 19.
But it remains unclear whether the Palestinians will seek full membership, upgraded observer status or both.
Here are some questions and answers about the issue.
WHAT STATUS DO THE PALESTINIANS CURRENTLY HAVE AT THE UN?
The Palestinians are U.N. observers without voting rights. The European Union is also an observer, while the Vatican is what is known as a non-member observer state. Neither the EU nor the Vatican has voting rights.
WHAT DO THE PALESTINIANS, ISRAELIS AND OTHERS WANT?
Palestinian President Mahmoud Abbas has said he wants the world to recognize a Palestinian state at the General Assembly in September and support its admission to the United Nations.
U.S. President Barack Obama said last year he hoped a Palestinian state could be admitted to the United Nations by the time world leaders gather for the 2011 General Assembly.
That statement, U.S. officials say, was an expression of hope, not a call for a vote this year on Palestinian U.N. membership.
Israel is lobbying against the Palestinians' U.N. bid. It sees the plan as an attempt to isolate and delegitimize Israel.
A number of European Union states, U.N. diplomats say, are looking increasingly favorably on the idea, largely due to frustration with Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu's government and what they see as its recalcitrance over settlements and other issues holding up peace talks.
IS "NON-MEMBER STATE" STATUS AN OPTION?
In addition to applying to become a full U.N. member state, which requires approval by the U.N. Security Council, the Palestinians could also seek upgraded observer status as a non-member state.
That is what the Vatican has and what Switzerland had before it joined the United Nations in 2002. Such status, U.N. envoys say, could be interpreted as implicit U.N. recognition of Palestinian statehood because the assembly would be acknowledging that the Palestinians control an actual state.
The advantage of this option is that it would require only a simple majority of the General Assembly, U.N. diplomats say. Since around 120 countries have already recognized the state of Palestine to date, it would most likely win such a vote.
Although the United States, Israel and a handful of other states would likely vote against any Palestinian U.N. move, there are no vetoes in General Assembly votes. Dozens of nations, including many EU members, would likely abstain.
Upgraded observer status could bring benefits. If the Palestinians were to be recognized as a non-member state, they would be able to sign certain international treaties, such as the Rome Statute of the International Criminal Court, which they cannot currently sign, some U.N. diplomats say. The possibility that the Palestinians could join the ICC is something the United States, Israel and others worry about.
CAN THE UNITED NATIONS RECOGNIZE COUNTRIES?
Technically the United Nations does not recognize states. Individual U.N. members do that on a bilateral basis. In reality, however, membership in the United Nations is generally considered to be confirmation that a country is an internationally recognized sovereign state.
HOW DOES THE U.N. ADMIT NEW MEMBER STATES?
Countries seeking to join the United Nations usually present an application to the secretary-general, who passes it to the Security Council to assess and vote on. If the 15-nation council approves the membership request, it is passed to the General Assembly for approval. A membership request needs a two-thirds majority, or 129 votes, for approval.
A country cannot join the United Nations unless the Security Council and General Assembly approve its application.
COULD THE PALESTINIANS JOIN THE U.N.?
In theory, yes. But as long as the United States is ready to use its veto to block a Palestinian request for U.N. membership, there is no chance of success.
Even if the Palestinians secured a two-thirds majority of votes in the General Assembly, there is no getting around the need for prior approval of the Security Council. According to the U.N. charter, membership in the United Nations "will be effected by a decision of the General Assembly upon the recommendation of the Security Council."
If Washington changed its position and agreed to back a Palestinian U.N. membership bid, or to abstain during a Security Council vote, it would probably succeed.
(Editing by Will Dunham and Cynthia Osterman)
Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2011
Συνθήκες και νόμοι που διέπουν το Νομοκανονικό Διοικητικό Καθεστώς του Ελληνορθοδόξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων
Με αφορμή τις συνεχείς διεκδικήσεις των Αράβων(Ισλαμιστων), Λατίνων, Ρώσων, Αρμενίων, Κοπτών και Σύρων που επιδιώκουν να μεταβάλουν το διοικητικό καθεστώς στην Αγία Γη και να υφαρπάξουν τα πανάγια προσκυνήματα από τους Ελληνορθόδοξους
Με την κατάκτηση της Παλαιστίνης από τους Άραβες το 638 μ.Χ., ο χαλίφης Ομάρ Ιμπν Χαττάμπ, λαμβάνοντας υπόψιν του το μουσουλμανικό ιερό δίκαιο, εχορήγησε ασφάλεια ζωής, περιουσίας και ελευθέρας ασκήσεως της θρησκείας και της λατρείας στο «Βασίλειον Γένος» των Ελλήνων. Με τον περίφημο Αχτιναμέ (έγγραφη συνθήκη) που παρεχώρησε ο χαλίφης στον τότε πατριάρχη Ιεροσολύμων Σωφρόνιο (634-638) ανεγνωρίζονταν και κατοχυρώνονταν τα κυριαρχικά δικαιώματα των Ελληνορθόδοξων στους αγίους τόπους, στα ιερά και πανάγια προσκυνήματα της αγίας γης.
Ο επίσημος αυτός Αχτιναμές όριζε επίσης ότι οι μοναχοί και οι κάθε βαθμού κληρικοί του ελληνορθόδοξου πατριαρχείου των Ιεροσολύμων απαλλάσσονταν από την καταβολή του κεφαλικού φόρου, οι διοικητές διετάσσοντο να είναι ευμενείς και επιεικείς προς τους χριστιανούς, ενώ οι ξένοι προσκυνητές των παναγίων προσκυνημάτων υποχρεώνονταν να καταβάλλουν τίμημα αργύρου προς τον ελληνορθόδοξο πατριάρχη ως δείγμα πνευματικής υποταγής και αναγνώρισης.
Το αραβικό κείμενο, που ευρίσκεται σε χειρόγραφο της εθνικής βιβλιοθήκης των Παρισίων, αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: «… Το παρόν διάταγμα του Omar, υιού του Khattab, είναι σύμβαση και σύμφωνο, που παρεχωρήθη στον επιφανέστατο και σεβασμιώτατο Σωφρόνιο, πατριάρχη του έθνους των αυτοκρατορικών, επί του όρους των Ελαιών, στα Ιεροσόλυμα. Περιλαμβάνει επίσης τους λαϊκούς, τον κλήρο, τους μοναχούς και μοναχές…
Ας έχουν λοιπόν πλήρη και απόλυτη ασφάλεια, όσον αφορά τη ζωή τους, τους ναούς τους, τις πεποιθήσεις τους και όλους τους προς προσκύνηση τόπους, τους οποίους κατέχουν τώρα εντός ή εκτός της Πόλεως, δηλαδή τον ΚΑΜΑΜΕ (το ναό της Αναστάσεως), το ναό της Βηθλεέμ, όπου ο Ιησούς εγεννήθη, τον μέγα ναό και το Σπήλαιον με τις τρεις αυτού Πύλες… Αυτοί και οι υπόλοιποι χριστιανοί, οι οποίοι ευρίσκονται εδώ, Γεωργιανοί και Αβησσυνοί, καθώς και Φράγκοι, Κόπτες, Σύροι, Αρμένιοι, Νεστοριανοί, Ιακωβίτες και Μαρωνίτες, οι οποίοι θα έλθουν ως απλοί προσκυνητές, θα υπάγονται στον αναφερθέντα πατριάρχη.
Ας έχουν την πρωτοκαθεδρία επί όλων των άλλων συμφώνως προς ό,τι παρεχωρήθη σ’ αυτούς… Κάθε γνήσιος πιστός, άνδρας ή γυναίκα, δικαστής ή κυβερνήτης, ο οποίος ασκεί καθήκοντα δικαστού επί της γης, πρέπει να σέβεται ό,τι πληρεξουσίως έχουμε χορηγήσει, πλούσιος ή πένης, μουσουλμάνος ή μουσουλμάνα, μαθητής του προφήτου.
Διά τον λόγο αυτό έχουμε εκδώσει χάριν αυτών το παρόν διάταγμα…».
Μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1453 μ.Χ., ο ελληνορθόδοξος πατριάρχης Ιεροσολύμων Αθανάσιος ο Δ΄ (1452-) μετέβη κρυφά στην Κωνσταντινούπολη και παρουσιάζοντας τον «Αχτιναμέ» του χαλίφη Ομάρ Ιμπν Χαττάμπ και τα μεταγενέστερα περί των παναγίων προσκυνημάτων έγγραφα στον Οθωμανό πορθητή Μωάμεθ τον Β΄, κατόρθωσε να διασφαλίσει και να ανανεώσει τα δικαιώματα και προνόμια των Ελληνορθόδοξων επί των παναγίων προσκυνημάτων στην αγία γη, με το παρακάτω Χάτι Σερίφ (αυτοκρατορικό διάταγμα), το οποίο ορίζει μεταξύ άλλων τα εξής:
«…Κατ’ εκείνους λοιπόν τους ορισμούς και κατά το ανέκαθεν γεγονός προς αυτούς έλεος, ελέησε και η ημετέρα βασιλεία αυτούς και διά του παρόντος υψηλωνύμου «ορισμού» επρόσταξα οι εξουσιάζοντες τις εν ξηρά και θαλάσση υποκείμενες στην βασιλεία μου επαρχίες, να υπερασπίζονται τον πατριάρχη και τους καλογέρους της Ιερουσαλήμ χωρίς να ενοχλούνται από κανένα.
Όποιος δε από τους υπέρτατους βεζύρηδες, ουλεμάδες και εξουσιαστές και δούλους της βασιλικής μου αυλής, αλλά και κάποιος από την μωαμεθανική φυλή ή προς χάριν ή προς απόλαυση άσπρων (χρημάτων), θελήσει να ανατρέψει τους παλαιούς… ιερούς και υψηλούς ορισμούς, να υποπέσει στην οργή του Θεού και του προφήτου…».
Όταν το 1517 η Παλαιστίνη κατεκτήθη από τους Οθωμανούς, ο Τούρκος σουλτάνος Σελήμ ο Α΄ παρεχώρησε επίσημο σουλτανικό έγγραφο προς τον Ελληνορθόδοξο πατριάρχη Ιεροσολύμων Δωρόθεο Β΄ Αττάλα (1505-1537), με το οποίο ανεγνώρισε στην εκκλησία των Ιεροσολύμων την πλήρη και απόλυτη κυριότητα επί των παναγίων προσκυνημάτων στους αγίους τόπους, αλλά και την απόλυτη ελευθερία για την τέλεση των θρησκευτικών και λατρευτικών τους καθηκόντων.
Το σουλτανικό έγγραφο που ονομάζεται «Περί προσκυνημάτων ορισμός», αναφέρει τα κάτωθι: «…Ο πατριάρχης λοιπόν των Ρωμαίων Αττάλας (Δωρόθεος) αφού εκλήθη, ήλθε με τους λοιπούς καλογήρους και εζήτησε τις εντός και εκτός της Ιερουσαλήμ κείμενες εκκλησίες, μοναστήρια και προσκυνήματα να τα έχουν πάλι, όπως και απ’ αρχής, υπό την κυριότητα και χρήση τους κατά τον ιερό Αχτιναμέ του Ομάρ και τους ορισμούς των προαπελθόντων βασιλέων. Επρόσταξα, λοιπόν και εγώ με τον παρόντα ιερό «ορισμό» να εξουσιάζουν…
Και να είναι ελεύθεροι διόλου από όλα τα βίαια δοσίματα και να μην ενοχλούνται από κανένα άλλο έθνος. Κατά τον παρόντα ιερό «ορισμό» μου, από όλες τις φυλές ο πατριάρχης των Ρωμαίων να πρωτεύει. Κατά τον Αχτιναμέ λοιπόν του Ομάρ Χαττάμπ και κατά τους ορισμούς των προαπελθόντων βασιλέων, έτσι έδωσα τα ίδια και εγώ και με τον παρόντα μου ιερό «ορισμό» επρόσταξα να γίνει η ενέργεια, κατά τον τρόπο που καθορίζεται…».
Και ενώ τα κυριαρχικά προνόμια των Ελληνορθόδοξων επί των παναγίων προσκυνημάτων στους αγίους τόπους ήταν δεδομένα, οι Λατίνοι εκμεταλλευόμενοι τον πόλεμο των Οθωμανών εναντίον της Αυστρίας, Πολωνίας, Ενετίας και Ρωσίας, την ήττα της Τουρκίας από την τσαρική Ρωσία και την απειλή της Γαλλίας να συμπράξει με τους εχθρούς της οθωμανικής αυτοκρατορίας, σε περίπτωση μη ικανοποιήσεως των αιτημάτων τους, κατόρθωσαν να διεισδύσουν στα πανάγια προσκυνήματα και να καταλάβουν ορισμένα από αυτά. Το ελληνορθόδοξο όμως πνεύμα και πάλι εδοξάσθη και εδικαιώθη.
Με άοκνες προσπάθειες ο Ελληνορθόδοξος πατριάρχης Ιεροσολύμων Παρθένιος (1737-1766) και η ολοπρόθυμη και γενναιόδωρη συνεισφορά του ορθοδόξου γένους των Ελλήνων, είχαν ως θετικό αποτέλεσμα την απόσβεση των οικονομικών χρεών της αγιοταφητικής αδελφότητος και την έκδοση του ευεργετικού αυτοκρατορικού διατάγματος από τον σουλτάνο Οσμάν Γ΄ κατά το σωτήριο έτος 1757, στο οποίο αναφέρεται λεπτομερώς η ιστορία των παναγίων προσκυνημάτων, οι διεκδικήσεις των Λατίνων και των λοιπών ομολογιών σε βάρος των Ελληνορθόδοξων.
Με το αυτοκρατορικό διάταγμα, δικαιώνονται και πάλι οι Ελληνορθόδοξοι, επανακτώνται τα πανάγια προσκυνήματα και κατοχυρώνονται πλήρως και απολύτως τα δικαιώματα και προνόμια των Ελληνορθόδοξων τους αγίους τόπους.
Σημειωτέον, ότι με αυτό το διάταγμα, στις 23 Νοεμβρίου του 1757, εγκαταστάθηκε μονίμως Έλληνας αγιοταφίτης φρουρός στο ιερό κουβούκλιο του παναγίου τάφου και απεδόθησαν στους Έλληνες όλα τα προσκυνήματα εντός του ιερού ναού της Αναστάσεως του Κυρίου, που είχαν καταλάβει οι Λατίνοι. Στις 29 Νοεμβρίου οι Ελληνορθόδοξοι έγιναν και πάλι οι κύριοι του θεομητορικού μνήματος στην Γεσθημανή και στις 11 Δεκεμβρίου της βασιλικής της γεννήσεως στην Βηθλεέμ.
Το δε αυτοκρατορικό διάταγμα του σουλτάνου Οσμάν Γ΄ επεκύρωσε ο διάδοχός του Μουσταφά ο Γ΄. Στο τέλος του κειμένου με έμφαση υπογραμμίζονται τα εξής: «Από τώρα και στο εξής να μην ενοχλούν… οι Φράγκοι τους Ρωμαίους (Έλληνες) για κανένα λόγο και καμία αιτία, αλλά να παύσουν οριστικά οι εναντίον των Ρωμαίων ζημίες και επιβουλές…»
Ολίγα έτη αργότερα, η αρπαγή των παναγίων προσκυνημάτων από τους Λατίνους, ύστερα από τον εξαναγκασμό του σουλτάνου Αβδούλ Μετζίτ από τον αυτοκράτορα της Γαλλίας Ναπολέοντα τον Γ΄, κατέστη η απώτερη αφορμή του Κριμαϊκού πολέμου (1853-1856). Η Γαλλία και η Αγγλία συμμαχώντας με την Τουρκία εκήρυξαν τον πόλεμο κατά της Ρωσίας, η οποία απαιτούσε την αποκατάσταση του πρώην καθεστώτος στους αγίους τόπους, την εξασφάλιση των ορθοδόξων και την αναγνώρισή της ως προστάτιδος δυνάμεώς τους στην αγία γη.
Η συνθήκη των Παρισίων, στις 31 Μαρτίου 1856, επεσφράγισε μεν τις θέσεις των δυτικών δυνάμεων στο Ανατολικό ζήτημα και επαναβεβαίωσε το δόγμα της ακεραιότητος της οθωμανικής αυτοκρατορίας, αλλά δεν επέτρεπε να επεμβαίνουν στα εσωτερικά της αυτοκρατορίας. Έτσι, με τα προγενέστερα διαδοχικά επίσημα αραβικά και οθωμανικά διατάγματα διεσφαλίζετο η κυριαρχία των Ελληνορθοδόξων στους αγίους τόπους και ανεγνωρίζετο το προϋπάρχον διοικητικό καθεστώς επί των παναγίων προσκυνημάτων.
Σε απάντηση της Γαλλίας που προσεπάθησε να ανατρέψει το Status quo στους αγίους τόπους σε βάρος των Ελληνορθόδοξων, η συνθήκη των Παρισίων, στο άρθρο 9, με σαφήνεια ορίζει ότι: «… Εξυπακούεται ότι σε καμία περίπτωση δεν δίνεται το δικαίωμα στις εν λόγω δυνάμεις ν’ αναμιχθούν είτε συλλογικά είτε μεμονωμένα στις σχέσεις της αυτού μεγαλειότητος του σουλτάνου με τους υποτελείς του ή στην εσωτερική διοίκηση της αυτοκρατορίας του…».
Με την συνθήκη του Βερολίνου (1/13 Ιουλίου 1878) και συγκεκριμένα με τα άρθρα 62 και 63 δίνονται ίσα δικαιώματα σε όλους τους υπηκόους της οθωμανικής αυτοκρατορίας ανεξαρτήτως θρησκεύματος, κατοχυρώνεται το προσκυνηματικό καθεστώς στους αγίους τόπους και διασφαλίζεται η προστασία του κλήρου, των προσκυνημάτων και των διπλωματικών εκπροσώπων. Η δε καταλυτική φράση υπέρ των δικαιωμάτων και προνομίων των Ελληνορθόδοξων στα πανάγια προσκυνήματα ορίζει ότι «… καμία αλλοίωση δεν μπορεί να επέλθει στο προσκυνηματικό καθεστώς (status quo) των αγίων τόπων».
Ο νόμος με τον οποίο διοικείται σήμερα το ελληνορθόδοξο πατριαρχείο των Ιεροσολύμων υπεγράφη υπό του Ιορδανού βασιλέως Ζουσεΐν Ιμπν Ταλάλ, στις 26 Μαρτίου του 1958, επί της πατριαρχείας του Ιεροσολύμων Βενέδικτου. Είναι χρονολογικά το τελευταίο επίσημο νομοθέτημα που διασφαλίζει τον ελληνορθόδοξο χαρακτήρα του πατριαρχείου των Ιεροσολύμων και τα προαιώνια προνόμια των Ελληνορθόδοξων αγιοταφιτών επί των παναγίων προσκυνημάτων στην αγία γη.
Ο νόμος αυτός διαιρείται σε εννέα μέρη και στα 35 άρθρα του διαλαμβάνει τα σχετικά με τα καθήκοντα του πατριάρχου, την συγκρότηση και τα καθήκοντα της ιεράς συνόδου, την δομή και λειτουργία του λεγομένου μικτού συμβουλίου και των κοινοτικών τοπικών συμβουλίων, την εκλογή και τον διορισμό του πατριάρχου, των μητροπολιτών και των ποιμαινόντων επισκόπων, τα περί της παύσεως πατριάρχου και τοποτηρητού του πατριαρχικού θρόνου, τα της υποστάσεως και εσωτερικής λειτουργίας και συγκροτήσεως της αγιοταφικής αδελφότητος και τέλος, διάφορες οικονομικές και διοικητικής φύσεως διατάξεις.
Από όσα παραπάνω λεπτομερώς αναφέραμε, νομίζουμε ότι γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι ο Ελληνορθόδοξος χαρακτήρας του πατριαρχείου Ιεροσολύμων και τα δικαιώματα και προαιώνια προνόμια των Ελληνορθόδοξων επί των παναγίων προσκυνημάτων στους αγίους τόπους παραμένουν στα χέρια των Ρωμιών ως εκ θαύματος Θεού. Δεν κινδυνεύουν τόσο από εξωτερικούς παράγοντες, όσο από τις πράξεις και τις παραλείψεις των ημετέρων, οι οποίοι πολλές φορές κατά το παρελθόν αλλά και σήμερα ανοίγουν οι ίδιοι την κερκόπορτα. Όχι άλλες κερκόπορτες…
Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2011
Χωρίς τέλος η βία στην Παλαιστίνη
Στους 14 έχει φθάσει ο αριθμός των Παλαιστινίων που έχουν χάσει τη ζωή τους τις τελευταίες δύο ημέρες από αεροπορικές επιθέσεις του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο, Reuters.
Ειδικότερα, τρεις Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν και τρεις ακόμα τραυματίστηκαν τα ξημερώματα του Σαββάτου στη διάρκεια βομβαρδισμού θέσεων στην πόλη της Γάζας, ανέφεραν πριν από λίγο παλαιστινιακές ιατρικές πηγές.Το Ισραήλ συνεχίζει τα αντίποινα για μια σειρά αιματηρών επιθέσεων την Πέμπτη στην πόλη Εϊλάτ, στο νότιο Ισραήλ.
This Week in Palestine week 35 201
Palestinian efforts for the UN state bid intensify; Israeli attacks this week leave a child dead in Gaza. These stories and more are coming up, stay tuned
The Nonviolence Report
Let's begin our weekly report with the nonviolent activities in the West Bank. Israeli troops attacked this week's anti wall protests with tear gas and rubber-coated steak bullets. IMEMC's Carmen Rodriguez with the story:
Israeli troops attacked the anti wall protests with tear gas and rubber-coated steak bullets. Protests on Friday were reported in the villages of al-Nabi Saleh, Bil’in and Nil’in in central West Bank, addition to al-Ma’ssara in the southern West Bank.
Four civilians were injured and one international supporter was arrested by Israeli troops when they attacked the weekly anti wall protest organized at the southern West Bank village of al-Ma’sara. Villagers and their supporters gathered after the midday prayers and marched towards local farmers’ lands. Troops attacked the protest before it left the village with rifle buts and batons injuring four villagers and arresting one international supporter.
Elsewhere, Israeli soldiers used tear gas to attack villagers and their Israeli and international supporters protesting the Israeli wall in central West Bank villages. Many were treated for the effects of tear gas inhalation and a number of olive trees were destroyed by a fire that tear gas canisters started in a nearby grove.
In the nearby village of Nil'in villagers marched along with their international and Israeli supporters. As soon as people reached the wall built of villagers' lands troops fired tear gas; many were treated for the effects of tear gas inhalation.
Also in central West Bank Israeli troops used live rounds and tear gas to attack the weekly anti wall protests at the village of al-Nabi Saleh. One international
supporter and a local young man were injured both lightly. Villagers said troops did not allow protesters from reaching their lands and attacked their homes with tear gas; many were treated for the effects of tear gas inhalation among them children. This week the protest ended with clashed between village youth and invading Israeli soldiers, no injuries were reported.
For IMEMC.org this is Carmen Rodriguez
The Political Report
Palestinian Foreign Minister, Riyad Almaliky, refuses a French proposal that is based on allowing a Vatican-like Palestinian state on 1967 borders. Meanwhile, Palestinian Authority has been carrying out an intensive campaign worldwide to garner backing for it' endeavor to win UN recognition of a Palestinian state with East Jerusalem as the capital. IMEMC's Rami Almeghari has more:
FM Almaliky says the PA would consider the French proposal, yet for the moment the PA can not accept a Vatican-like independent Palestinian state, something that Palestinians could have maintained long ago.
According to the proposal, Palestinians can have a state of their own within the 1967 border lines and Israel should not necessarily pull back forces beyond those lines. However , the Palestinian official said that the PA is determined to go ahead with the UN move and there might be a chance for the PA to consider the French proposal before any action is taken at the UN.
In a related remark, Palestinian president Mahmoud Abbas, said he would not allow outbreak of a violent uprising in the occupied territories, nevertheless, he supported peaceful protests. This comes in the shadow of Israeli warnings against the UN move.
In the meantime, Israel warned against the PA's UN move; some Israeli officials warned of nullifying Israel-PA Oslo accords of 1993.
In other news, the UN-linked Palmer Commission, which has investigated an Israeli navy attack on aid ship convoy off international waters near Gaza, released it's report this week. The report finds that Israeli blockade on Gaza is justified legally because Israel faces a security threat. It also hinted at what it termed ' Israeli soldiers were in a position of self-defense', when the Israeli navy killed 9 Turkish nationals onboard of the Flotilla last May.
In response, Turkey decided to scale back its diplomatic ties with Israel for what Turkey termed Israeli's refusal to apologize for the killing of the Turkish nationals. By September 7, Israeli ambassador to Ankara along with his deputy, are expected to leave the Turkish soil.
In the Gaza Strip, the ruling Hamas party and other Gaza-based factions hailed the Turkish step and called for more actions against Israel, which continues to besiege the coastal territory.
For IMEMC.org, I am Rami Almeghari in Gaza.
The Israeli Attacks
This week Israeli military attacks continued to target Palestinian communities in both the west Bank and the Gaza Strip. One child from Gaza died of wounds while troops arrested a Palestinian MP from Ramallah. IMEMC's George Rishamwi with the details:
In the Gaza Strip, 14 year-old Haitham Ma’rouf, died on Monday of wounds inflicted when the Israeli military bombarded the northern town of Beit Lahia in mid August. The child remained in the Intensive Care Unit at the Al Shifa Medical Compound in Gaza city until he succumbed to his injuries.
Last week Israeli warplanes launched 41 air strikes against targets in the Gaza Strip, killing 17 Palestinians, including 5 civilians (two children, a physician, a worker and a farmer). The air strikes also wounded 20 Palestinians, including 6 children and two women in the coastal region, and 3 others in the West Bank. Additionally, a Palestinian resistance fighter died of a previous wound in the Gaza Strip.
In related news the Greek authorities prevented, on Friday the “Dignity” solidarity ship from sailing to the Gaza Strip to deliver humanitarian supplies. Ship organizers reported that Greek coastguards held the ship in Crete Island, south of Greece, after receiving a direct order in this regard. Claude Leostic, spokesperson of the solidarity ship, told media that the Dignity ship was moved to the Sitia Port in Crete after it was intercepted by the Greek coastguards as it was refueling in a nearby port.
Last Monday, Greek coastal guards intercepted a Canadian ship carrying thirty peace activists from Canada, Belgium, Switzerland, Turkey and Italy, and forced the ship to dock in Crete Island.
In the West Bank on Wednesday at night, the Israeli military kidnapped a senior Hamas leader from Ramallah. Palestinian media sources said that Sheikh Hassan Yousef, one of prominent leaders of Hamas and a member of the Palestinian Parliament was kidnapped by Israeli soldiers. Yousef was released from Israeli jail two weeks ago after serving a five-year sentence.
On his part, Salim Al-Za'noun head of the Palestinian national Council condemned the kidnapping of Yousef saying that this is a grave violation of diplomatic regulations. He demanded Israel to immediately release him and all other Palestinian members of Parliament.
In the meantime, Israeli media sources reported that the Israeli military is training the settlers to encounter demonstrations expected to be organized by Palestinians over the upcoming September meeting of the United Nations General Assembly, where the Palestinian Authority is expected to request an international recognition of an Independent Palestinian State on the pre-1967 borders.
The military equipped the settlers with gas bombs, concussion grenades and rubber-coated steel bullets to deal with demonstrations.
The Palestinian Authority has repeatedly confirmed that its security forces will not allow demonstrations to go beyond the PA controlled area, which will not allow any confrontation with the Israeli military and settlers.
For IMEMC.org this is George Rishmawi.
And that was just some of the news from this week in Palestine, for more updates; please visit our website at www.imemc.org. Thank you for joining us from occupied Bethlehem, This report has been brought to you by Ghassan Bannoura and Hussam Qassis.
ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΒΙΑΡΧΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ
1)ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ
2)ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ I. ΜΟΝΗΣ TOY ABBA ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ
Ἀνατολικὰ τῆς Ἁγίας πόλης Βηθλεέμ, σὲ ἀποστάση 7 περίπου χιλ. καὶ κατὰ τὸ μέσο τῆς ὁδοῦ, ἡ ὁποία διέρχεται μπροστὰ ἀπὸ αὐτή, καὶ ὁδηγεῖ πρὸς τὴν Ἱ. Μονὴ (Λαύρα) τοῦ Ἁγίου Σάββα, βρίσκεται ἡ περιλάλητος Ἱ. Μονὴ τοῦ Ἀββᾶ Θεοδοσίου (Ντὲρ Ἰμπν, Ἀμπέτ), τοῦ μεγάλου Κοινοβιάρχου καὶ Ἀρχιμανδρίτου, ἡ ὁποία ὑπάγεται στην Ἁγία Πόλη τοῦ Θεοῦ, τὴν Ἱερουσαλήμ.
Ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος γεννήθηκε τὸ ἔτος 424 μ.Χ. στή πόλη Μογαρισσὸ κοντά στὰ Κόμανα τῆς Καππαδοκίας, ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς, πού ὀνομάζονταν Προαιρέσιος καὶ Εὐλογία.
Τὸ ἔτος 451, σὲ ἡλικία 27 ἐτῶν, ἐγκαταλείπει τὴν πατρικὴ οἰκία, μὲ σκοπὸ να ἐπισκεφθεῖ τοὺς Ἁγίους Τόπους. Διερχόμενος τὴν Ἀντιοχεία, γνώρισε ἐκεῖ καὶ καταξιώθηκε τῶν εὐλογιῶν τοῦ, γεμάτου Θείας Χάριτος, Ἁγίου Συμεών τοῦ Στυλίτου. Ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος ἐξεπλάγη, ἀκούγοντας τὸν Ὅσιο Συμεῶνα να προλέγει σὲ αὐτὸν τὴν μέλλουσα μεγάλη στήν Ἐκκλησία προσφορά του καὶ τήν θαυμαστή ἀγωνιστική πνευματική πορεία του.
Ἀφοῦ μετέβη καὶ προσκύνησε τὰ Ἱερὰ Προσκυνήματα στά Ἱεροσόλυμα προσῆλθε καὶ παρέμεινε πλησίον τοῦ ἁγίου Λογγίνου. Αὐτός, καταγόμενος ὅπως καί ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος ἀπό τήν Καππαδοκία, διέμενε στον Πύργο τοῦ Δαβίδ. Ἐνταχθεὶς συγχρόνως ὁ Ὅσιος στό Τάγμα τῶν «Σπουδαίων» τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, ζοῦσε τήν ἀσκητική ζωή.
Ἐπειδὴ ὅμως ποθοῦσε μεγαλύτερη μονώση, μετέβη καὶ παρέμεινε στο λεγόμενο «Παλαιὸν Κάθισμα», εὑρισκόμενο στήν λεωφόρο, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα πρὸς τήν Βηθλεέμ. Ἐκεῖ ὑπῆρχε Ἱ. Ναὸς πρὸς τιμὴν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἀνεγερθεὶς ἀπὸ τὴν εὐσεβή Ἰκελία, στήν θέση ὅπου σήμερα ὑπάρχει ἡ Ἱ. Μονὴ τοῦ Προφήτου Ἠλία. Ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος ἔμεινε ἐκεῖ λίγο χρονικὸ διάστημα. Ἐπειδὴ ποθοῦσε ἀκόμη μεγαλύτερη ἀσκητικὴ πολιτεία, ἀναχωρεῖ ἀπὸ τὸ «Παλαιὸν Κάθισμα» καὶ μεταβαίνει σὲ ἄλλο τόπο, ἡσυχαστικότερο, στά ἐνδοτέρα τῆς ἔρημου. Ὑπῆρχε ἐκεῖ τοπική Παραδοση, πού ἔλεγε ὁτι σὲ κάποιο σπήλαιο τῆς περιοχῆς κατέλυσαν οἱ τρεῖς Μάγοι ὅταν «χρηματισθέντες κατ' ὄναρ μὴ ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρῴδη, δι’ ἄλλης ὁδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν» (Ματθ. Β, 12).
Στην θέση αὐτὴ ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος σχημάτισε τὴν πρώτη μικρὴ ἀδελφότητα, ἡ ὁποία αὐξήθηκε πολύ γρήγορα.
Λόγῳ τοῦ μεγάλου ἀριθμοῦ τῶν προσελθόντων ἀναγκάστηκε νά ἱδρύσει Μονή, τῆς ὁποίας, τὰ θεμέλια καί τά πρῶτα κτίσματα οἰκοδομήθηκαν κατὰ τὰ ἔτη 465 - 475. Μετὰ τὴν ἵδρυση τῆς Μονῆς, ἀρχίζει ἡ δράση τοῦ μεγάλου Πατρός, τόσο στήν μοναχική παλαίστρα, ὅσον καὶ στήν παλαίστρα τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως. Δίνειμεγάλες μάχες κατὰ τῶν αἱρέσεων, τοῦ Νεστοριανισμοῦ καὶ τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ. Στους ἀγῶνες αὐτοὺς συναγωνίζονταν, ὁ Ἅγιος Σάββας ὁ Ἡγιασμένος καί ὁ Μέγας Εὐθύμιος, οἱ ὁποῖοι καὶ ἀπολαμβάναν κοινῆς τιμῆς καὶ εὐγνωμοσύνης, ὄχι μόνον ἀπό τήν Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων καὶ ἀπό τίς Ἱερές Μονές τῆς Παλαιστίνης, ἀλλὰ καὶ ἀπό ὁλόκληρη τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
Ὡς πρὸς τὴν ἐσωτερικὴ ὀργάνωση τοῦ Κοινοβίου, ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος δέν ἔλαβε ὡς ὑπόδειγμα τὰ προηγούμενα Κοινόβια τῆς Παλαιστίνης. Σὲ αὐτὸ συνετέλεσε καί ἡ θέση τοῦ Κοινοβίου. Τό κοινόβιο βρίσκεται ἐπάνω σὲ ἕνα ὑψηλό ὀροπέδιο καὶ ὄχι σὲ τόπο χαμηλὸ κα βραχώδη. Ἀπὸ τὴν Ἱ. Μονὴ φαίνεται ἡ Βηθλεέμ, ἡ Ἱερουσαλὴμ μέ τό Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν, ὁ Ἰορδάνης ποταμός, ἡ Νεκρὰ θάλασσα, καὶ τὸ Σαραντάριο Ὄρος. Στόν εὐχάριστο ἐκεῖνο τόπο διαμονῆς οἱ κοινοβιᾶται μοναχοί, μαθητές τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου, ἐργάζονταν, ὄχι μόνο για τὴν προσωπικὴ τους κάθαρση ἀπό τά πάθη, διά τῆς ἀσκητικῆς-μυστηριακῆς ζωῆς, ἀλλὰ καὶ για τὴν ἀνακούφηση τοῦ πόνου τῶν συνανθρώπων τους.
Οἱ μαθηταί τοῦ Ὁσίου Θεοδοσίου τοῦ Κοινοβιάρχου μέ τήν ἁγία καθοδήγησή του, ἐπέτυχαν νά συνδυάσουν στή μοναχική τους ζωή: α) τήν συνεχῆ ἀσκήση-προσευχή-μυστηριακή ζωή πρὸς τελειοποίησή τους καὶ β)τὴν φιλοπονία πρὸς ὠφέλεια τοῦ πλησίον. Ἡ ὡραία αὐτὴ κοινοβιακὴ ζωή, συνετέλεσε ἀφ' ἑνὸς μὲν στην αὐξήσῃ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν μοναχῶν τοῦ Κοινοβίου, ἀφ' ἑτέρου δέ στό να δέχεται τὸ Κοινόβιο δωρεὲς εὐσεβῶν πλουσίων.
Ἡ ἀρχὴ ἔγινε ἀπὸ κάποιον Ἀκάκιο. Οἱ δωρεὲς δίνονταν για τὴν ἀνέγερση Ξενώνων ἤ κελλίων τῶν μοναχῶν. Σιγὰ - σιγὰ δημιουργήθηκε ὁλοκλήρη πόλη γύρω ἀπό τήν Μονή.
Οἱ μοναχοὶ ἔφτασαν τοὺς 700, καὶ δέν ἦταν μόνο Ἕλληνες, ἀλλὰ διαφόρων ἐθνικοτήτων. Ὑπῆρχαν Βεσσοὶ (γένος Θρακικό), ἀκόμη καὶ Ἀρμένιοι. Δημιουργήθηκε ἔτσι ἡ ἀνάγκη στό ἀπέραντο Κοινόβιο νά ὑπάρχουν διαφορετικοί ναοί, γιά τήν τέλεση τῶν ἀκολουθιῶν στίς διάφορες γλῶσσες τῶν ποικίλης ἐθνικότητας μοναχῶν. Ἀνηγέρθησαν τέσσεροι Ναοί, στούς ὁποίους ἔψαλλαν κατ' ἰδίαν τὶς Ἱ. Ἀκολουθίες, οἱ μοναχοὶ τῶν διαφόρων ἐθνοτήτων. Ὕστερα συναθροίζονταν ὅλοι στο Καθολικὸ (τὸν Κεντρικὸ Ναὸ) τοῦ Κοινοβίου, ὅπου καί ἐτελεῖτο ἡ Θ. Λειτουργία στα ἑλληνικά, καί συμμετεῖχαν στό Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας.
Στην μοναστικὴ αὐτὴ πολιτεία, τὰ πάντα διηύθυνε ἡ πατρικὴ ἀγάπη, ἡ ἀγαθότητα καὶ ἡ συγκαταβατικότητα τοῦ Κοινοβιάρχου. Ἡ διδασκαλία του πρὸς τοὺς μοναχοὺς ἦταν συνεχὴς διδασκαλία ἀγάπης, ἡ ὅλη δὲ ἀναστροφή, οἱ ἐνέργειες καὶ οἱ πράξεις τῶν μοναχῶν ἦταν καρπὸς τῆς ἀγάπης πού καλλιεργοῦσαν στήν καρδιά τους καί τήν ὁποία εἶχε ἐμφυσήσει σ’ αὐτούς ὁ πνευματικός τους πατέρας.
Στο Κοινόβιο ὑπῆρχε καὶ Φροντιστήριο, στό ὁποῖο ἐκπαιδεύονταν οἱ Μοναχοί. Ἀπό τό ὀργανωμένο αὐτό Κοινόβιο ἐλαμβάνοντο Ἡγούμενοι για ἄλλες Μονές, καὶ ἐπιλέγονταν Ἐπίσκοποι για τὴν Ἐκκλησία. Ἀπ’ αὐτὸ βγήκαν ἐπίσης μεγάλοι Θεολόγοι καὶ συγγραφεῖς.
Ὁ ἅγιος Θεοδόσιος στήριζε τούς μοναχούς ὄχι μόνο στην ἄσκηση πού ἔκαναν γιά τήν πνευματική τους τελείωση, ἀλλὰ καὶ στά ἔργα τῆς ἀγάπης καί κοινωνικῆς προσφορᾶς. Στήν εἴσοδο τοῦ Κοινοβίου εἶχε ἀναγράψει ὁ Ὅσιος τήν ἑξῆς ἐπιγραφή: «μηδεὶς ῥᾴθυμος εἴσητω» (Δηλαδή κανένας ράθυμος, τεμπέλης, φίλαυτος ἄς μήν εἰσέρχεται σ’ αὐτόν ἐδῶ τόν χῶρο, πού εἶναι τόπος συνεχοῦς ἄσκησης, προσευχῆς, ἐργασίας καί κοινωνικῆς προσφορᾶς).
Στο Κοινόβιο ἐπίσης ὑπήρχαν «παντεῖα τεχνῶν ἐργαστήρια», δηλ. «πολλά καί ποικίλα ἐργαστήρια», στά ὁποῖα ἐργάζονταν οἱ μοναχοί, διάφορα ἐργόχειρα για τὴν συντηρήσή τους, γιά τήν φιλοξενία τῶν ἐπισκεπτῶν καί γιά τήν βοήθεια τῶν πτωχῶν.
Ἐπὶ πλέον ὑπῆρχαν Ξενῶνες, Πτωχοκομεῖα, Γηροκομεῖα, Νοσοκομεῖα. Ὅλα αὐτὰ προσέδιδαν στό Κοινόβιο χαρακτῆρα ἱερᾶς πόλεως, στήν ὁποία ζοῦσαν ἅγιοι ἄνθρωποι ἀφιερωμένοι στήν λατρεία τοῦ Θεοῦ καί στήν διπλῆ ἀγάπη: πρός τόν Θεό καί πρός τόν συνάνθρωπο.
Ἂν καὶ δέν ὑπῆρξε ὁ ἱδρυτὴς τοῦ μοναχικοῦ βίου στην Παλαιστίνη ὁ Μ. Θεοδόσιος, ἐν τούτοις ὑπῆρξε ὁ θερμότερος συνήγορος καὶ ὁπαδὸς τοῦ ἀληθοῦς καὶ ὑψηλοῦ μοναχικοῦ βίου, ὁ ὁποῖος συνδυάζει: α)τήν ἀσκητική-μυστηριακή ζωή γιά τόν προσωπικό πνευματικό καταρτισμό μαζί μέ β)τήν φιλεργία καί τήν φιλοπονία γιά τήν ἄσκηση τοῦ καθήκοντος τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον καί τήν ἀνθρώπινη κοινωνία γενικότερα. Στό σημεῖο αὐτὸ ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος μιμεῖται τοὺς μεγάλους συμπολίτες του Καππαδόκες, Ἅγιο Βασίλειο καὶ Ἅγιο Γρηγόριο, οἱ ὁποῖοι συνδύασαν ἁρμονικότατα καὶ ἀπέδειξαν διὰ τοῦ παραδείγματος τους, ὁτι εἶναι δυνατὴ ἀλλά καί ἁρμόζουσα ἡ συνυπάρξη τοῦ θεωρητικοῦ καὶ τοῦ πρακτικοῦ βίου, τῆς ἄσκησης-ἀδιάλειπτης προσευχῆς, ἀλλά καί τῆς ἐργασίας-κοινωνικῆς προσφορᾶς στην μοναχικὴ ζωή.
Κατὰ τὸν Μ. Θεοδόσιο ὁ προορισμὸς καὶ ἡ ἰδιαίτερη ἀξία τοῦ μοναχοῦ ἔγκειται στό: α)νά τηρεῖ τὰ ἐπιβαλλόμενα ὑπό τοῦ μοναχικοῦ βίου καθήκοντά του, β)νά φροντίζει ὁ ἴδιος για τὶς ἀναγκες του, καί γ)ὅταν παρίσταται ἀνάγκη νά προσφέρει καί νά θυσιάζεται για τοὺς συνανθρώπους του, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἀνάγκη βοηθείας.
Ἡ Μονὴ τοῦ Ἀββᾶ Θεοδοσίου ὑπῆρξε ἡ ἀρίστη ἐξ ὁλων τῶν Κοινοβιακῶν Μονῶν στήν Παλαιστίνη καὶ χρησίμευε ὡς κανὼν-πρότυπο για τὶς ἄλλες. Ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος, εἶδε τὴν Μονὴ του να φθάνει στή μεγίστη ἀκμή της. Ἀξιώθηκε ἀπό τόν Κύριο νά συγκεντρώσει καὶ να ποιμάνει περίπου 700 μοναχούς, ἀπό διάφορα ἔθνη, ἐνῶ ταυτόχρονα στούς τόπους γύρω ἀπό τήν Μονή ζοῦσαν πάνω ἀπὸ δύο χιλιάδες μοναχοί καὶ ἀσκητὲς οἱ ὁποῖοι καθοδηγοῦντο ἀπ’ αὐτόν.
Ἔπειτα ἀπό μία ζωή γεμάτη πνευματικούς καρπούς, ἀναπαύθηκε ἐν Κυρίῳ τὴν 11η Ἰανουαρίου τοῦ 529, ὅταν ἀυτοκράτορας ἦταν ὁ Ἰουστινιανός. Ἔζησε 105 ἔτη καὶ ἐτάφη στήν κρύπτη τοῦ σπηλαίου τῶν Μάγων. Ἐκεῖ σήμερα ὑπάρχουν καὶ οἱ τάφοι τῆς μητέρας του Ἁγίας Εὐλογίας, τῆς Ἁγίας Σοφίας, μητέρας τοῦ Ἁγίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου, τῆς μητέρας τῶν ἁγίων Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ Ἁγίας Θεοδότης, τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Μόσχου, τῆς Ἁγίας Μαρίας μητρὸς τῶν Ἁγίων Ἀρκαδίου καὶ Ἰωάννου, συζύγου δὲ τοῦ Ἁγίου Ξενοφῶντος. Ἐπὶ τοῦ δαπέδου τοῦ σπηλαίου ὑπάρχουν 35 τάφοι διαφόρων Ἁγίων. Στή μεγάλη σημερινή Ἐκκλησία ὑπάρχει ὁ τάφος τῆς Ἁγίας Εὐφροσύνης, ἡ ὁποία ἦρθε ἀπὸ τὴν Μονὴ τοῦ Σωτῆρος, τῆς Ῥωσίας. Αὐτή ἦλθε στήν Ἁγία Γῆ μαζί μέ τόν ἀδελφό της Δαβίδ, τὴν ἐξαδέλφη της καί πολυπληθή συνοδεία. Καταγόταν ἀπό βασιλική οἰκογένεια. Ἀρρώστησε ἐνῶ βρισκόταν στήν Μονὴ τοῦ Ἁγίου Σάββα, καὶ κοιμήθηκε ἐν Κυρίῳ τὴν 23η Μαΐου 1783.
Κατὰ τὶς τρεῖς τελευταίας ἡμέρες τῆς ζωῆς του ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος διδάσκε συνεχῶς τοὺς μοναχούς.
Καθὼς λέει ὁ βιογράφος του Θεοδωρος, Ἐπίσκοπος Πέτρας - Ἀραβίας, ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος «συνέσει πολλῇ ἐκαλλωπιστο» (δηλαδή ἦταν κοσμημένος μέ πολλή σύνεση), μελετοῦσε ἀπό μικρός πάντοτε μόνο σοβαρὲς μελέτες, ἐκ τῶν ὁποίων ἀντλοῦσε τὴν πλέον εὔγευστο τροφή. Ὅταν ἔφτασε στά Ἱεροσόλυμα, βρῆκε τὸν ἄριστο ἐξ ὁλων τῶν μοναχῶν, τὸν Ἅγιο Λογγίνο, καὶ ἔγινε σύνοικος του «λίαν τοϊς τοϋ μακαρίου ἐκείνου γέροντος τρόποις ἀρεσθείς» δηλ. «ἐπειδή πάρα πολύ τοῦ ἄρεσαν οἱ τρόποι του Γέροντα». Γυμνασθεὶς πνευματικά καθὼς ἔπρεπε πλησίον τοῦ Ἁγίου Λογγίνου, προόδευσε ὥστε να εἶναι σὲ θέση να διακρίνει «τὸ καλὸν ἀπὸ τό κακό» («τό κρεῖττον ἀπό τοῦ χείρονος». Ἔκανε χαρούμενη ὑπακοή, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ μίμηση Χριστοῦ. «Διὰ τῆς ὑπακοῆς», ὅπως λέγει ὁ βιογράφος του, «τὸν ἔνοικον αὐτῷ μιμησάμενος, ὁς ἐγένετο ὑπήκοος τῷ Πατρὶ μέχρι θανάτου, θανάτου δὲ σταυροῦ». Δηλαδή «διά τῆς ὑπακοῆς μιμήθηκε Αὐτόν πού κατοικοῦσε μέσα του, (τουτέστιν τόν Χριστό μας), ὁ Ὁποῖος ἔγινε ὑπήκοος μέχρι θανάτου στόν Πατέρα Του, θανάτου δέ σταυρικοῦ».
Ἡ πνευματική ὁλοκλήρωση τοῦ Ἁγίου καί ἡ τελειοποίησή του ἔγινε στην Μονή, τὴν ὁποίαν αὐτὸς ἵδρυσε. Ἀπό ἐκεῖ ἐξέλαμψε ἡ ἀρετή του σέ ὅλον τόν κόσμο. «Τὶς οὕτως ἐνεκρωσε», σημειώνει ὁ βιογράφος τοῦ Ὁσίου, «τὰ μέλη τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, τῇ τήξει δαπάνηθέντα τοῦ σώματος; τὶς μὴ θαυμάςῃ ἐκείνου, τῆς ἀγρυπνίας τὸ εὔτονον, τῆς ψαλμωδίας τὸ σύντονον, τῶν δακρύων τὸ δαψιλές, καὶ ἐπίπονον, τῆς εὐχῆς τὸ καθαρόν, καὶ ἀπέριττον, τὴν δι' ὅλης νυκτὸς στάσιν, τοὺς κρυφῇ κρεμαστήρας ἐκείνους ἐφ' οἷς διὰ τὴν τοῦ ὕπνου χαύνωσιν ἐστηρίζετο καὶ διὰ τὸ τῶν βουβόνων ὀδυνηρόν. . . τὶς δ ἂν ἐκείνου τὸ τῆς διανοίας ὀξὺ καὶ ἀκέραιον οὐκ ἐκπλαγείη ὡσεί πτέρυξι περιστερᾶς ὑψούμενον ταῖς προσευχαῖς, ὡς ἐδήλου τὰ πράγματα μαρτυροῦντα τοῖς σχήμασιν, καὶ ἐν Θεῷ εὑρίσκων τὴν ποθεινὴν κατάπαυσιν, πρὸς Ὅν ἡ ἐπιθυμία τοῦ ἀνδρὸς πᾶσα καὶ οὗπερ τυχεῖν ἀγωνιζόμενος παντὸς βιωτικοῦ κατεφρόνησε πράγματος, γινώσκων σαφῶς ὡς εἰ τι ἐνταῦθα καλῶς, ἔνδον τοῦ θείου γνόφου κατὰ τὸν θεῖον Μωϋσῆν χωρῆσαι δεήσοι καὶ καθαρωτάτῳ κραθῆναι φωτί,καταποθέντος τοῦ θνητοῦ ὑπὸ τῆς ζωῆς; τὶς διακαρτερῶν οὕτως σαρκὸς ὑπερανέστηκεν, ὥστε μικροῦ καὶ τὴν σώματος λειτουργίαν ὑπεριδεῖν; οὐ γὰρ τοσοῦτον τροφῆς ἐχορήγει τῇ σαρκὶ ὅσον ὄρεξις ἐζήτει, ἂλλ ὅσον μὴ διαλυθῆναι τὸν δεσμὸν τῆς φυσικῆς συζυγίας πρὸ τῆς τοῦ συνδήσαντος εὐδοκίας...».
Δηλαδή:«Ποῖος σέ τέτοιο βαθμό ἐνέκρωσε τά μέλη τά γήϊνα, δηλ. τήν πορνεία, τήν ἀκαθαρσία, τό σαρκικό πάθος, τήν κακή ἐπιθυμία, τά ὁποῖα ὅλα ἐξολοθρεύθηκαν μέ τό λυώσιμό τοῦ σώματος (ἔλυωσε τό σῶμα τοῦ Ὁσίου ἀπό τίς πολλές νηστεῖες καί κακοπάθειες); Ποῖος μπορεῖ νά μήν θαυμάσει τό ἔντονο τῆς ἀγρυπνίας, τό σύντονο (προσεκτικό) τῆς ψαλμωδίας, τά ἄφθονα καί γεμᾶτα πόνο δάκρυα, τήν καθαρότητα καί τήν ἁπλότητα τῆς εὐχῆς, τήν ὁλονύκτια ὀρθοστασία, τούς κρυφούς κρεμαστῆρες (σημ.: Οἱ κρεμαστῆρες ἦσαν σχοινιά κρεμασμένα ἀπό ψηλά, στά ὁποῖα στηριζόταν ὁ ἀσκητής γιά νά μήν νυστάζει καί νά μήν πέφτει κάτω, κατά τίς ὁλονύκτιες ἀγρυπνίες πού ἔκανε στό κελλί του) ἐπάνω στούς ὁποίους στηριζόταν ἐξαιτίας τῆς χαύνωσης τοῦ σώματος καί τῶν πόνων του στούς βουβῶνες... Ποῖος δέν θά ἐκπλαγεῖ μέ τήν ὀξύτητα καί ἀκεραιότητα τῆς διάνοιάς του, ἡ ὁποία σάν μέ πτέρυγες περιστερᾶς ὑψωνόταν μέ τίς προσευχές, ὅπως φανέρωναν τά πράγματα τά ὁποῖα μαρτυροῦνταν (ἀποκαλύπτονταν) διά τῶν ἐξωτερικῶν σχημάτων; Διότι μέσα στόν Θεό εὕρισκε τήν ποθούμενη ἀνάπαυση, πρός τόν Ὁποῖο ὅλη ἡ ἐπιθυμία τοῦ ἀνδρός ἦταν στραμμένη καί Αὐτόν συνεχῶς ἀγωνιζόταν νά ἔχει. Διά τοῦτο καί εἶχε καταφρονήσει κάθε γήινο πρᾶγμα, γνωρίζοντας καλά ὅτι ἐάν ἐδῶ ἀγωνισθεῖ καλά, θά μπορέσει νά εἰσέλθει στόν Θεῖο γνόφο σύμφωνα μέ τόν Θεῖο Μωϋσῆ καί νά ἀνακραθεῖ μέ τό Θεῖο Φῶς, ἀφοῦ θά καταποθεῖ τό θνητό ἀπό τήν ζωή. (Ποῖος νά μήν ἐκπλαγεῖ γιά ὅλα αὐτά;) Ποῖος ἀπό τούς ἀνθρώπους τόσο πολύ ξεπέρασε τό σαρκικό φρόνημα, ὥστε μέ τήν καρτερία πού ἔδειχνε, λίγο ἀκόμη καί θά περιφρονοῦσε ἀκόμη καί τήν φυσιολογική ἀναγκαία λειτουργία τοῦ σώματος; Διότι δέν ἔδινε τόση τροφή στήν σάρκα ὅση ζητοῦσε ἡ ὄρεξη, ἀλλά τόσο ὅσο χρειαζόταν γιά νά μήν διαλυθεῖ ὁ δεσμός τῆς φυσικῆς συζυγίας (τοῦ σώματος μέ τήν ψυχή) πρόωρα, πρίν τήν ὥρα πού θά ἤθελε Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἔδεσε αὐτά τά δύο μαζί (τό σῶμα μέ τήν ψυχή του).
Λόγῳ τοῦ ἔξοχου βίου του «πολλοὶ τῷ ζήλῳ πυρωθέντες προστρέχουσι καὶ τῆς μετ' αὐτοῦ συνοικήσεως ἀντὶβολοῦσι τυχεῖν καὶ ὁδηγὸν τοῦ κατὰ Θεὸν βίου γενέσθαι αὐτὸν ἰκετεύουσιν», δηλαδή, «πολλοί θερμανθέντες ἀπό τόν Θεῖο ζῆλο, προστρέχουν καί παρακαλοῦν νά κατοικήσουν μαζί του καί τόν ἱκετεύουν νά γίνει ὁδηγός τους στήν κατά Θεόν ζωή».
Στον ἅγιο Θεοδόσιο ἀποδίδονται πολλὰ θαύματα. Μεταξὺ τῶν ἄλλων ἀναφέρεται καὶ τὸ ἑξῆς: Κάποτε ἦρθαν στήν Μονὴ ἑπτὰ νέοι μοναχοί. Τοὺς προέτρεψε ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος νά κατασκευάσουν ἕναν τάφο, τὸν ὁποῖο ἀφοῦ τελείωσαν, δείχνοντας τον ὁ Ὅσιος τοὺς λέει:
«Ἐδῶ εἶναι ὁ τάφος, ποῖος ἀπὸ σᾶς δέχεται να τὸν ἐγκαινίαση; Κάποιος ἀπ’ ὅλους, ὀνόματι Βασίλειος, ὁ ὁποῖος ἦταν συγχρόνως καὶ Ἱερέας ἀλλὰ καὶ «παῖς τοϋ οἰκείου Πατρός, τὸν αὐτὸν τρόπον οὗτος τοὺς τῆς ἀρετῆς χαρακτῆρας τοϋ οἰκείου ἐνετυπώσατο διδασκάλου» δηλ. «παιδί ἀληθινό τοῦ πνευματικοῦ Πατέρα του (δηλ. τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου), ἀφοῦ ἀκολουθοῦσε τόν τρόπο ζωῆς τοῦ διδασκάλου του καί εἶχε ἐντυπώσει ἐπάνω του τά χαρακτηριστικά τῆς ἀρετῆς του» δέχθηκε να ἐγκαινιάσει τὸ τάφο.
«Εὐλογησον δὲ με, ὦ Πάτερ, κάγω, τοῦ τάφου ἐγκαινιαστής γενήσομαι» δηλ. «Εὐλόγησέ με Πατέρα μου καί ἐγώ θά ἐγκαινιάσω τόν τάφο».
Πράγματι ὁ μακάριος ἐκεῖνος Βασίλειος «ἐν εἰρήνη ἐπὶ τὸ αὐτὸ κοιμηθεὶς καὶ ὑπνώσας πρὸς τὸν τῆς δόξης ἐξεδήμησε Κύριον». Ἀπὸ τότε για σαράντα μέρες, ὁ Ἀββᾶς Θεοδόσιος, ἔβλεπε καὶ ἄκουγε αὐτόν, συμπροσευχόμενο καὶ συμψάλλοντα μέ τούς ἄλλους ἀδελφούς, ἐνῶ ἄλλος μοναχὸς τὸν ἄκουγε μόνο να ψάλλει, χωρὶς ὁμως να τὸν βλέπει.
Πολλὰ καὶ ἄλλα θαυμαστὰ ἔκανε καὶ κάνει ὁ ἅγιος Θεοδόσιος, σ’ ἐκείνους, ποὺ ἐπικαλοῦνται αὐτὸν μὲ πίστη στίς προσευχές τους. Ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τὴν μνήμην του τὴν 11η Ἰανουαρίου.
Στήν ἡγουμενία διαδέχθηκε τὸν Μέγα Θεοδόσιο ὁ Ἅγιος Σωφρόνιος, ἀπὸ τό γένος τῶν Ἀρμενίων, ὁ ὁποῖος συνέχισε ἐπαξίως τὸ ἔργον τοῦ Μ. Θεοδοσίου. Ποίμανε τὴν Μονὴ για 14 ἔτη καὶ δύο μῆνες, καὶ κοιμήθηκε τὴν 21η Μαρτίου 546, ὅταν αὐτοκράτορας ἦταν ὁ Ἰουστινιανός.
Τοῦτον διαδέχθηκε στήν ἡγουμενία ὁ Ῥοῦφος, καὶ αὐτὸν ὁ Στρατήγιος, γιά τὸν ὁποῖο ἔλεγαν οἱ μοναχοί, ὁτι εἶχε ἀποκτήσει τρεῖς ἀρετές: «τὸ νηστεύειν πολλά, τὸ ἀγρυπνεϊν πολλά, τὸ ἐργάζεσθαι πολλά», δηλ. «τό νά νηστεύει πολύ, τό νά ἀγρυπνεῖ πολύ καί τό νά ἐργάζεται πολύ».
Τὸν Στρατήγιο διαδέχθηκε στην ἡγουμενία ὁ Καππαδόκης Γεώργιος, καὶ αὐτὸν περίπου τὸ 600 μ.Χ. ὁ περιώνυμος Μόδεστος, ὁ ὁποῖος τὸ 614 εἶδε τὴν ἐρήμωση ἀπὸ τοὺς Πέρσες τῆς Συρίας καὶ τῆς Παλαιστίνης. Εἶδε τὴν Ἱερουσαλὴμ μετὰ τὴν πυρπόληση τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, τὴν λεηλασία τῶν πλείστων Μονῶν, καί τήν σφαγή τῶν 90 χιλιάδων χριστιανῶν. Ἔζησε τὴν αἰχμαλωσία τοῦ γέροντος Πατριάρχου Ζαχαρίου, τὴν ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ στά Ἱεροσόλυμα ἀπό τόν αὐτοκράτορα Ἡράκλειο τό 626, (ὅταν τόν ξαναπῆρε ἀπο τούς Πέρσες) καὶ τέλος ἀξιώθηκε νά ἀπολαύση τῆς τιμῆς τοῦ νά διαδεχθεῖ τόν Πατριάρχη Ζαχαρία τόν Θρόνο τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου (καί πρώτου Ἱεράρχου Ἱεροσολύμων).
Σύγχρονος καὶ συμμοναστὴς τοῦ Ἁγίου Σωφρονίου καὶ τοῦ Ἁγίου Μόδεστου ὑπῆρξε ὁ Ἰωάννης ὁ Μόσχος, ὁ γνωστὸς συγγραφεὺς τοῦ Λειμωνάριου, ποὺ ἐκοιμήθη στην Ῥώμη, ἀλλὰ τὸ σκήνωμά του μεταφέρθηκε καὶ ἐναποτέθηκε στό σπήλαιο τῶν Μάγων.
Οἱ ἄνδρες αὐτοὶ ὑπῆρξαν οἱ ἱδρυτὲς καὶ οἱ στυλοβάτες τῆς Ἱ. Μονῆς τοῦ Ἀββᾶ Θεοδοσίου. Ὅταν αὐτοί ἐξέλειπαν, ἄρχισε να ἐκλείπει καὶ ἡ δόξα αὐτῆς, καὶ ἔκτοτε συνεχίστηκε ἡ βαθμιαία καταπτωση καὶ παρακμή, μέχρι τίς ἀρχές τοῦ 16ου αἰῶνος, ὁπότε καί διαλύθηκε παντελῶς. Οἱ διάφορες ἐπιδρομές καθώς καί ὁ πανδαμάτωρ χρόνος τήν μετέβαλαν σὲ ἕνα σωρὸ ἐρείπια.
Σύμφωνα μέ ἕνα ὁδοιπορικὸ τοῦ Θ΄αἰῶνος, ἡ Μονὴ τὸ 808 εἶχε 70 μοναχούς. Τότε, ἦταν πού Σαρακηνοὶ ληστές, ἔκαψαν τὴν Μονὴ καὶ ἐφόνευσαν πολλοὺς μοναχούς. Ὅσοι σώθηκαν ἐγκατέλειψαν στήν συνέχεια τήν μονή. Κατὰ τὴν ἴδια περίοδο ὑπέστησαν ἐπιδρομὲς καὶ λεηλασίες καὶ πολλὲς ἄλλες Μονὲς τῆς Παλαιστίνης.
Ἡ Μονὴ τοῦ Ἀββᾶ Θεοδοσίου δεν ἄργησε να ἀνεγερθεῖ καὶ να κατοικηθεῖ καί πάλι ἀπὸ Μοναχούς. Κατὰ τὴν περίοδο τῶν Σταυροφοριῶν, (12ος— 13ος αἰ.), ἡ Μονὴ ἄκμαζε. Παρὰ τὴν ἀκμὴ καὶ τὸ ἔνδοξο ἱστορικὸ καὶ θρησκευτικὸ παρελθὸν της, ἐν τούτοις ὑπέστη καὶ αὐτή τὴν ἐπιδράση-διωγμό τῶν Λατίνων, ὡς καὶ οἱ ἄλλες Μονὲς τῆς Παλαιστίνης.
Ἀπὸ τὸ 1250 — 1500 οἱ περὶ τῆς Μονῆς ἱστορικὲς εἰδήσεις εἶναι ἐλάχιστες καί συγκεχυμένες. Τὸ βέβαιο εἶναι, ὅτι διατηρήθηκε, ἀλλὰ μὲ μεγάλη πτώχεια, καὶ ὡς ἐκ θαύματος διασώθηκε μέχρι τὸ ἔτος 1881, ὄχι ὡς Μονὴ λειτουργοῦσα, ἀλλὰ ὡς διαλυμένη καὶ ὡς χῶρος ἀγροτικὸς στα χέρια τῶν ντόπιων.
Τὸ ἅγιο καὶ σεμνὸ τοῦ τόπου, καθώς καί τό ἔνδοξο παρελθόν τῆς Μονῆς διήγειρε τὸν σεβασμὸ καὶ τὴν προσοχὴ τοῦ τότε Σχολάρχου τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, Φωτίου Ἀλεξανδρίδη. Αὐτός κατὰ τόν μῆνα Αὔγουστο τοῦ ἔτους 1881 ἀγόρασε τὸ θεῖο ἄντρο(Σπήλαιο) τῶν Μάγων ἀπὸ κάποιον Σκηνίτη, Γιοῦσεφ Ἰμπν Λατίπ, μαζί μέ τήν ὑπόλοιπη περιοχή τῶν ἐρειπίων τῆς παλαιᾶς Μονῆς. Τὸ 1896 τὴν 11ην Ἰανουαρίου, ἑορτὴ τοῦ ἁγίου Θεοδοσίου, τέθηκαν τὰ θεμέλια τῆς νέας Μονῆς, ὑπὸ τοῦ ἀοιδίμου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Κυροῦ Γερασίμου τοῦ Α.'
Σημειωτέον, ὁτι ἡ σημερινὴ Μονὴ δεν ἰδρύθηκε ἀκριβῶς ἐπὶ τῶν παλαιῶν ἐρειπίων, ἀφοῦ σύμφωνα μέ συγκεκριμένα στοιχεῖα ἡ παλαιὰ εἶχε μεγαλύτερη ἔκταση.
Στην περιοχή τῆς σημερινῆς Μονῆς συμπεριελήφθησαν τὰ κυριότερα μέρη τῆς ἀρχαίας, μεταξὺ τῶν ὁποίων τὸ σπήλαιον τῶν Μάγων, μαζί μέ τήν ἐπάνω σ’ αὐτό ἐρειπωμένη Ἐκκλησία, κάποια ἄλλη Ἐκκλησία, ἴσως παλαιότερη, κάποιες δεξαμενές, κ.λ.π..
Κατὰ τοὺς νεωτέρους χρόνους ἡγουμένευσαν στή Μονή πολλοὶ ἁγιοταφίτες Κληρικοί, μεταξὺ τῶν ὁποίων: α) ἀπὸ τοῦ ἔτους 1900 — 1950 ὁ ἐκ Κρήτης μοναχὸς Λεόντιος, ὁ ὁποῖος ἀνήγειρε τὸ σημερινὸ Καθολικὸ τῆς Μονῆς (κεντρικὸ Ναό), ἀνακάλυψε καὶ ἀνακαίνισε τὸ Σπήλαιο τῶν τριῶν Μάγων, ἀγόρασε πέριξ τῆς Μονῆς ἔκταση περίπου 400 στρεμμάτων, καὶ γενικὼς ἀνάλωσε τὴν ζωὴ του γιά τήν Μονή.
Μετὰ τὸν μοναχὸ Λεόντιο ἡγουμένευσε ὁ Μαδάβων Βαρθολομαῖος, ἀπὸ τοῦ 1951—1976. Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἡγουμενίας τοῦ Μαδάβων Βαρθολομαίου, ἡγουμένευσαν προσωρινὼς καί οἱ ἑξῆς: α) ὁ Ἀρχιμανδρίτης Ὑάκινθος, ἐκ Σάμου ἀπὸ 1.12.1964 ἕως 1.8.1967. β)ὁ Ἀρχιμανδρίτης Φιλούμενος ἐκ Κύπρου, ἀπὸ 12.8.1967 ἕως 18.8.1970, ὁ μετέπειτα Νεομάρτυς τοῦ Φρέατος τοῦ Ἰακώβ, Ἅγιος Φιλούμενος (Βλέπε σχετικές ἀναρτήσεις μας) καὶ γ)ὁ Πρωτοσύγκελλος Φίλιππος, ἀπὸ 18.8.1970 ἕως 16.6. 1972. Ἔκτοτε καὶ πάλι παρέμεινε ἡγούμενος ὁ Μαδάβων Βαρθολομαῖος μέχρι τὸν μῆνα Αὔγουστο τοῦ 1976 ὁπότε κοιμήθηκε ἐν Κυρίῳ, καὶ τοῦ ὁποίου ὁ τάφος εὑρίσκεται πλησίον τοῦ Καθολικοῦ.
Ὁ σημερινὸς ἡγούμενος τῆς Ἱ. Μ. τοῦ Ἀββᾶ Θεοδοσίου, Ἀρχιμανδρίτης π. Ἱερόθεος Σηφάκης, γόνος τῆς Κρητικῆς Ἐκκλησίας, διακρίνεται ὄχι μόνον διὰ τὴν εὐσέβεια καὶ εὐγένεια, ἀλλὰ καὶ γιά τὸν μεγάλο του ζῆλο ὑπὲρ τῶν Ἱερῶν Προσκυνημάτων τῆς Παλαιστίνης, Γνωρίζει καλὰ τὴν Ἀραβικὴ γλῶσσα. Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, μὲ τὴν εἰσηγήσῃ τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου τὸν ἐξέλεξε καὶ τόν διόρισε ὁμοφώνως Ἡγούμενο «ἐπὶ ζωῆς» τῆς Ἱ. Μονῆς τοῦ Ἀββᾶ Θεοδοσίου. Ὁ πόθος ὅλων μας εἶναι νά καταστεῖ πάλι ἡ Μονή πνευματικός Φάρος τῆς Ὀρθοδοξίας στήν περιοχή τῆς Παλαιστίνης.
Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου 2011
Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων θα μπορούσε να είναι το ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΕΡΟ -ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ
Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων θα μπορούσε να είναι το ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΕΡΟ -ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ "εργαλείο" της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. ΚΑΝΕΝΑΣ...ΜΑ ΚΑΝΕΝΑΣ!....ΟΥΤΕ ΟΙ Η.Π.Α., ΟΥΤΕ Η ΡΩΣΙΑ, (που είναι ισχυρότερη σήμερα από τις ΗΠΑ στο Ισραήλ, λόγω ενέργειας και ενός πολύ ισχυρού εθνικού στοιχείου που αγγίζει αν δεν ξεπερνάει το 1,5 εκτμ ψυχές), ΚΑΝΕΙΣ ΛΟΙΠΟΝ δεν θα μπορούσε να επιβάλλει καλύτερα από την Ελλάδα τις θελήσεις του στην περιοχή αν βέβαια αξιοποιούσε αναλόγως τον απίστευτης αξίας παράγοντα που λέγεται ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ.
Ο ιεραποστολικός χαρακτήρας των Αγίων Τόπων και η διεθνής ακτινοβολία των Παναγίων Προσκυνημάτων που φέρουν από τους πρώτους ακόμη αιώνες μετά Χριστόν αποτελούσε την αιτία εκδήλωσης φθόνου και προκαλούσε ποικίλα προβλήματα. Είναι αλήθεια ότι τα αγιασμένα χώματα, όπου έζησε, δίδαξε και σταυρώθηκε ο Χριστός ήταν και είναι μέχρι σήμερα μήλον της έριδος. Δόθηκαν και δίνονται πολλές μάχες μέχρι σήμερα για να κρατηθούν και να διατηρηθούν στα χέρια που τα εμπιστεύθηκε η Αγία Ελένη, στα χέρια των Ελλήνων Αγιοταφιτών. Η Δύση με τις Σταυροφορίες προέβη σε λεηλασίες και επιχείρησε αλλαγή του θρησκευτικού καθεστώτος. Η Ανατολή με τους Κόπτες και τους Αρμένιους εποφθαλμιούσαν και συνεχίζουν να εποφθαλμιούν το πνευματικό θείο δώρο που πρόσφερε στο Τάγμα των Σπουδαίων η Αγία Ελένη. Ο φθόνος όμως δεν λειτουργούσε μόνο για τους μη Ορθοδόξους, τους αιρετικούς αλλά ενίοτε ταλαιπωρούσε και την Αγιοταφιτική Αδελφότητα, προκαλώντας γεγονότα και πράξεις που λειτουργούσαν διαβρωτικά και αλλοίωναν τον ιεραποστολικό και πνευματικό χαρακτήρα της θεάρεστης αποστολής τους.
Και τότε κατά το παράδειγμα του Κάιν με τον Άβελ άνοιγε η όρεξη για διεκδικήσεις ακόμη και από ομοδόξους μας Ορθόδοξους Χριστιανούς που δεν κατανοούσαν πως ήταν δυνατόν τα Ιερά Προσκυνήματα να βρίσκονται σε ελληνικά χέρια. Σε τέτοιες χρονικές περιόδους διχονοιών και φοβερών ερίδων υπήρξαν απώλειες και αλλαγές και σημειώθηκαν λεηλασίες και αρπαγές.
Ο φθόνος, η ολοφάνερη πενία πνευματικής ζωής και πορείας και η απουσία των πνευματικών απαραίτητων εφοδίων προσέδωσε μια κοσμική διάσταση στην πορεία της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας. Ο κίνδυνος αλλαγής του θρησκευτικού Status Quo στους Αγίους Τόπους είναι ορατός και δια γυμνού οφθαλμού. Το δυστύχημα όμως είναι ότι τόσο η Ελληνική κυβέρνηση, όσο και η Αγιοταφιτική Αδελφότητα δεν τον έχουν συνειδητοποιήσει και αδυνατούν να τον αντιμετωπίσουν.
Ποιοι όμως επιβουλεύονται το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων;Ποιοι είναι αυτοί που διακαώς επιθυμούν την απομάκρυνση του Τάγματος των Σπουδαίων, της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας; Σκοτεινές δυνάμεις, ξένα κέντρα εξουσίας ή αόριστα διπλωματικά παιχνίδια; Δεν έχουν καμιά σημασία οι ίντριγκες, οι μηχανορραφίες, τα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη, τα τηλεοπτικά μαλλιοτραβήγματα και οι δημόσιες διαπομπεύσεις... Σημασία έχει η τάχιστη επαναφορά της ενότητας, η επιστροφή στις αρετές που κοσμούσαν την Αγιοταφιτική Αδελφότητα, η καταλλαγή και η ειλικρινής ειρήνευση που προσφέρει η λαμπρή για τους Ορθοδόξους οδός της μετανοίας.
Για την Ελληνική διπλωματία καλύτερα να μην ασχοληθούμε γιατί παρά το δήθεν ενδιαφέρον της εμμένει να διατηρεί υποβαθμισμένο το όλο ζήτημα και να αντιμετωπίζει με τη νοοτροπία του ζητιάνου την Αγιοταφιτική Αδελφότητα και το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο. Η λύση βρίσκεται στην κοινή λειτουργική ζωή των αντιμαχομένων και στην επαναφορά στο Κοινό Ποτήριο, τη Θεία Ευχαριστία που φωτίζει τις ψυχές. Το μόνιασμα των Αγιοταφιτών και όχι η αναγνώριση του νέου ή η βιαία απομάκρυνση του παλιού είναι το ζητούμενο. Και προς την κατεύθυνση αυτή επιβάλλεται να εργαστούν όλοι αν πραγματικά επιθυμούν να καταστούν σπουδαίοι στο Τάγμα των Σπουδαίων.
Ο ιεραποστολικός χαρακτήρας των Αγίων Τόπων και η διεθνής ακτινοβολία των Παναγίων Προσκυνημάτων που φέρουν από τους πρώτους ακόμη αιώνες μετά Χριστόν αποτελούσε την αιτία εκδήλωσης φθόνου και προκαλούσε ποικίλα προβλήματα. Είναι αλήθεια ότι τα αγιασμένα χώματα, όπου έζησε, δίδαξε και σταυρώθηκε ο Χριστός ήταν και είναι μέχρι σήμερα μήλον της έριδος. Δόθηκαν και δίνονται πολλές μάχες μέχρι σήμερα για να κρατηθούν και να διατηρηθούν στα χέρια που τα εμπιστεύθηκε η Αγία Ελένη, στα χέρια των Ελλήνων Αγιοταφιτών. Η Δύση με τις Σταυροφορίες προέβη σε λεηλασίες και επιχείρησε αλλαγή του θρησκευτικού καθεστώτος. Η Ανατολή με τους Κόπτες και τους Αρμένιους εποφθαλμιούσαν και συνεχίζουν να εποφθαλμιούν το πνευματικό θείο δώρο που πρόσφερε στο Τάγμα των Σπουδαίων η Αγία Ελένη. Ο φθόνος όμως δεν λειτουργούσε μόνο για τους μη Ορθοδόξους, τους αιρετικούς αλλά ενίοτε ταλαιπωρούσε και την Αγιοταφιτική Αδελφότητα, προκαλώντας γεγονότα και πράξεις που λειτουργούσαν διαβρωτικά και αλλοίωναν τον ιεραποστολικό και πνευματικό χαρακτήρα της θεάρεστης αποστολής τους.
Και τότε κατά το παράδειγμα του Κάιν με τον Άβελ άνοιγε η όρεξη για διεκδικήσεις ακόμη και από ομοδόξους μας Ορθόδοξους Χριστιανούς που δεν κατανοούσαν πως ήταν δυνατόν τα Ιερά Προσκυνήματα να βρίσκονται σε ελληνικά χέρια. Σε τέτοιες χρονικές περιόδους διχονοιών και φοβερών ερίδων υπήρξαν απώλειες και αλλαγές και σημειώθηκαν λεηλασίες και αρπαγές.
Ο φθόνος, η ολοφάνερη πενία πνευματικής ζωής και πορείας και η απουσία των πνευματικών απαραίτητων εφοδίων προσέδωσε μια κοσμική διάσταση στην πορεία της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας. Ο κίνδυνος αλλαγής του θρησκευτικού Status Quo στους Αγίους Τόπους είναι ορατός και δια γυμνού οφθαλμού. Το δυστύχημα όμως είναι ότι τόσο η Ελληνική κυβέρνηση, όσο και η Αγιοταφιτική Αδελφότητα δεν τον έχουν συνειδητοποιήσει και αδυνατούν να τον αντιμετωπίσουν.
Ποιοι όμως επιβουλεύονται το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων;Ποιοι είναι αυτοί που διακαώς επιθυμούν την απομάκρυνση του Τάγματος των Σπουδαίων, της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας; Σκοτεινές δυνάμεις, ξένα κέντρα εξουσίας ή αόριστα διπλωματικά παιχνίδια; Δεν έχουν καμιά σημασία οι ίντριγκες, οι μηχανορραφίες, τα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη, τα τηλεοπτικά μαλλιοτραβήγματα και οι δημόσιες διαπομπεύσεις... Σημασία έχει η τάχιστη επαναφορά της ενότητας, η επιστροφή στις αρετές που κοσμούσαν την Αγιοταφιτική Αδελφότητα, η καταλλαγή και η ειλικρινής ειρήνευση που προσφέρει η λαμπρή για τους Ορθοδόξους οδός της μετανοίας.
Για την Ελληνική διπλωματία καλύτερα να μην ασχοληθούμε γιατί παρά το δήθεν ενδιαφέρον της εμμένει να διατηρεί υποβαθμισμένο το όλο ζήτημα και να αντιμετωπίζει με τη νοοτροπία του ζητιάνου την Αγιοταφιτική Αδελφότητα και το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο. Η λύση βρίσκεται στην κοινή λειτουργική ζωή των αντιμαχομένων και στην επαναφορά στο Κοινό Ποτήριο, τη Θεία Ευχαριστία που φωτίζει τις ψυχές. Το μόνιασμα των Αγιοταφιτών και όχι η αναγνώριση του νέου ή η βιαία απομάκρυνση του παλιού είναι το ζητούμενο. Και προς την κατεύθυνση αυτή επιβάλλεται να εργαστούν όλοι αν πραγματικά επιθυμούν να καταστούν σπουδαίοι στο Τάγμα των Σπουδαίων.
Κύπριοι Αγιοταφίτες
| Κατάλογος κατ’ ἀλφαβητικήν σειράν Κυπρίων Κληρικῶν, Μελῶν τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος. (εἰσέτι ὑπό συλλογήν στοιχείων, ὑπό Μητρ. Βόστρων Τιμοθέου).
|
Θεματολογία
Downloads
Μετόχια Εξαρχίας
Ρωμηοί και Άραβες σε σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο
του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου
Δημοσιεύουμε, όπως είχαμε υποσχεθή, στο παρόν τεύχος το πρώτο κεφάλαιο της εισηγήσεως του Σεβασμιωτάτου στην Αίθουσα Χειρογράφων της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης στην Πόλη. Η δημοσίευση θα ολοκληρωθή σε τρεις συνολικά συνέχειες.
* *
Κατ’ αρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο για την τιμή που μου έκανε να με προσκάλεση να ομιλήσω στο Οικουμενικό Πατριαρχείο ενώπιον τόσου εκλεκτού ακροατηρίου, οπότε οι ευθύνες μου είναι μεγάλες και δεν γνωρίζω αν θα μπορέσω να ανταποκριθώ σε αυτές. Ζητώ την κατανόησή σας και την συγγνώμη σας, κυρίως του Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου.
Το θέμα που επέλεξα να παρουσιάσω είναι «Ρωμηοί και Άραβες, σε σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο».
Και οφείλω να διευκρινίσω ότι οι Ορθόδοξοι Άραβες είναι αραβόφωνοι Ρωμηοί. Κατά τις συνεχείς επισκέψεις μου στην Μέση Ανατολή διεπίστωσα ότι πολλοί από αυτούς θεωρούσαν ότι είναι Ρωμηοί και εκαυχώντο γι' αυτό. Όμως στις πρώτες ενότητες της διαλέξεως αυτής θα αναφερθώ στις σχέσεις μεταξύ των Ρωμηών και των Αράβων Μουσουλμάνων, ενώ στην τρίτη ενότητα θα αναφερθώ στην σχέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και προς τους Άραβας Μουσουλμάνους και προς τους αραβόφωνους Ρωμηούς.
1. Ρωμηοί και Άραβες
Μεχρι τον 16ο αιώνα η Αυτοκρατορία με έδρα την Κωνσταντινούπολη λεγόταν Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία η Ρωμανία, οι δε κάτοικοί της λέγονταν Ρωμαίοι η Ρωμηοί. Κείμενα του 14ου αιώνος που έχω υπ όψη μου από την αιχμαλωσία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά στην Μικρά Ασία, χαρακτηρίζουν τούς Ορθοδόξους ως Ρωμαίους. Το δε γένος δεν λεγόταν Ελληνικό η Βυζαντινό, αλλά γένος των Ρωμαίων. Πρώτη φορά στην ιστορία ονομάσθηκε η Αυτοκρατορία Βυζαντινή τον 16ο αιώνα και εκείνος που την «βάπτισε» με αυτό το όνομα είναι ο ιστορικός Ιερώνυμος Βολφ το 1562 μ.Χ.
Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία καθ' όλη την διάρκεια της ιστορικής της διαδρομής είχε να αντιμετωπίση διάφορα προβλήματα από τους Πέρσες κατ' αρχάς και τους Άραβες στην συνέχεια. Ας δούμε λίγο αυτό το γεγονός.
Άραβες λέγονται οι κάτοικοι της Αραβικής χερσονήσου που είναι η πλέον εκτεταμένη χερσόνησος στον κόσμο και περιλαμβάνει σήμερα τα Κράτη Σαουδική Αραβία, Υεμένη, Ομάν, Ασκάτ, Κουβέϊτ, Κατάρ, Ακτή Πειρατών, Νήσους Μπαχρέϊν και Άντεν. Επίσης Άραβες λέγονται γενικότερα όσοι προέρχονται από τον λαό αυτό η όσοι φέρουν την σφραγίδα του πολιτισμού των λεγομένων σήμερα Αραβικών Χωρών που βρίσκονται στην Εγγύς Ανατολή και την Βόρειο Αφρική. Στους Άραβες συγκαταλέγονται και οι εξαραβισθέντες που ανήκουν σε άλλους λαούς.
Η αραβική ιστορία χωρίζεται στην προϊσλαμική περίοδο, η οποία συνήθως από μουσουλμανικά κείμενα τιτλοφορείται ως «χρόνος αγνωσίας», «αμαθείας», «βαρβαρότητας», και την ισλαμική περίοδο. Στην Αραβία κατά την προϊσλαμική περίοδο παρατηρούμε πολυθεϊστικά στοιχεία, καθώς και διείσδυση του Χριστιανισμού με την μορφή του Αρειανισμού, Νεστοριανισμού και Μονοφυσιτισμού. Ο Μωάμεθ επέτυχε την ενότητα των Αράβων και από αυτόν αρχίζει η έναρξη και η επέκταση της Αραβικής Αυτοκρατορίας.
Κατά συνέπεια, ο Μωαμεθανισμός που εμφανίσθηκε τον 7ο μ.Χ. αιώνα στα ανατολικά μέρη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στην Αραβία, είχε επηρεασθή σημαντικά από παραδόσεις ιουδαϊκές, χριστιανικές –κυρίως μονοφυσιτικές– και από διάφορα γηγενή στοιχεία. Παντως, όταν εμφανίσθηκε ο Μωαμεθανισμός θεωρήθηκε από τούς θεολόγους της Ορθοδόξου Εκκλησίας ως μια αίρεση χριστιανική, ακριβώς γιατί είχε προσλάβει μερικά χριστιανικά στοιχεία.
Ο Καθηγητής Δημήτριος Πάλλας παρατηρεί ότι η Ορθόδοξη πίστη συνδέθηκε με την Ρωμαϊκή Αυτοκρατατορία, το λεγόμενο Βυζάντιο, ενώ οι αιρετικές αποκλίσεις από την Ορθοδοξία οδηγήθηκαν προς την περιφέρεια της Αυτοκρατορίας. Έτσι, ο αρειανισμός περιορίσθηκε στους Γότθους και βγήκε από τα όρια του Βυζαντίου, προς δυσμάς, ενώ οι μονοφυσιτικές τάσεις επικράτησαν στις ανατολικές περιφέρειες της Αυτοκρατορίας «και τελικά το μεγαλύτερο μέρος από τους μονοφυσίτες προσχώρησε στο Ισλάμ», και όπως παρατηρεί «το ισλαμικό " Ιλ Αλλάχ" –"¨Ένας Θεός"- ήταν ο αλαλαγμός "Εις Θεός" των μονοφυσιτών».
Αυτός είναι ο λόγος που ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός στο σύγγραμμά του «περί αιρέσεων» κατέταξε τον Μουσουλμανισμό –τούς ονομάζει Ισμαηλίτες– στις αιρέσεις του Χριστιανισμού, μαζί με τούς Μονοθελήτες και γράφει: «Έστι δε και η μέχρι του νυν κρατούσα λαοπλάνος θρησκεία των Ισμαηλιτών, πρόδρομος ούσα του Αντιχρίστου. Κατάγεται δε από Ισμαήλ, του εκ της Αγάρ τεχθέντος τω Αβραάμ, διόπερ Αγαρηνοί και Ισμαηλίται προσαγορεύονται. Σαρακηνούς δε αυτούς καλούσιν, ως εκ της Σαρρας κενούς...».
Στην συνέχεια γράφει ότι αυτοί οι Αγαρηνοί –εννοεί προφανώς τους Άραβες– έγιναν ειδωλολάτρες και προσκύνησαν το φωτεινό αστέρι Αφροδίτη, οπότε «έως μεν, ουν των Ηρακλείου χρόνων προφανώς ειδωλολάτρουν», μετά όμως την εμφάνιση του «Μαμέδ», δηλαδή του Μωάμεθ, ο οποίος μελέτησε την Παλαιά και Καινή Διαθήκη «ομοίως δήθεν Αρειανώ προσομιλήσας μοναχώ, ιδίαν συνεστήσατο αίρεσιν». Στην συνέχεια ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός αναφέρεται στην διδασκαλία του Κορανίου για τον Θεό, τον Χριστό, την Μαρία, την αδελφή του Μωϋσή, τον Ααρών και την Παναγία και σχολιάζει και άλλες απόψεις του Κορανίου.
Είναι γνωστόν ότι ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός (675-740 μ.Χ.) έζησε την περίοδο της εμφανίσεως του Μωαμεθανισμού και επειδή ζούσε στην Δαμασκό ήλθε σε άμεση επαφή με τους Άραβες και γνώρισε το Κοράνιο, γι' αυτό και χρησιμοποιεί τμήματά του.
Αργότερα δε τον 9ο αιώνα μ.Χ. ο Μωαμεθανισμός που προσέλαβε με τον σουφισμό αρχαιοελληνικά και ορθόδοξα μοναχικά στοιχεία, πλησίασε περισσότερο προς τον Χριστιανισμό.
Ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων κ. Αναστάσιος στο ειδικό σύγγραμμά του για το Ισλάμ καταλήγει στην διαπίστωση, από διάφορες μελέτες, ότι οι ρίζες του Ισλάμ βρίσκονται σε τρία βασικά θρησκευτικά στρώματα τα οποία έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση του Ισλαμισμού. Το πρώτο στρώμα από το οποίο αντλήθηκαν στοιχεία ήταν η αραβική θρησκεία που υπήρχε στον χώρο της Αραβίας και διακρίνονταν από τα πολυθεϊστικά στοιχεία με μερικές «ενοθεϊστικές και μονοθεϊστικές τάσεις». Το δεύτερο βασικό θρησκευτικό στρώμα ήταν η Ιουδαϊκή θρησκεία και παράδοση, και προέρχονταν από τους Ιουδαίους που δραστηριοποιούνταν στην χερσόνησο της Αραβίας. Το τρίτο βασικό θρησκευτικό στρώμα που επηρέασε τον Ισλαμισμό ήταν, όπως υποστηρίχθηκε και πιο πάνω, «ο χριστιανισμός εις παρεφθαρμένην κυρίως μορφήν», και εννοούνται οι Χριστιανικοί πληθυσμοί της Συρίας και της Μεσοποταμίας που είχαν επηρεασθή από τον Μονοφυσιτισμό και τον Νεστοριανισμό, αφού στους Αραβες ανέπτυξαν ιεραποστολική δραστηριότητα οι Μονοφυσίτες και οι Νεστοριανοί. Μάλιστα τον ΣΤ αιώνα μ.Χ. στο νότιο τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ολόκληρες αραβικές φυλές ασπάσθηκαν τον Χριστιανισμό «και ίδρυσαν δύο χριστιανικά αραβικά κράτη». Το ένα ήταν το κράτος των Γασανιδών που βρισκόταν ανατολικά της Παλαιστίνης και δέχθηκε τον Μονοφυσιτισμό, και το άλλο ήταν το κράτος των Λαχμιδών, που βρισκόταν κοντά στον Ευφράτη και προσεχώρησε στον Νεστοριανισμό.
Το σημαντικό είναι ότι ο Μωάμεθ είχε καλή ιδέα για τούς Ρωμηούς, τους Χριστιανούς του Βυζαντίου. Μαλιστα στο Κοράνιο και συγκεκριμένα στο 30ο κεφάλαιό του ο Μωάμεθ γράφει για την προσωρινή πτώση των Ρωμαίων στούς Περσας, στην Μεση Ανατολή, και «προφητεύει» τον τελικό θρίαμβό τους. Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο γράφεται:
«Εν ονόματι του οικτίρμονος και ελεήμονος Θεού. Αλέφ, Λαμ, Μιμ. Ενικήθησαν οι Έλληνες (ο Γεράσιμος Πεντάκης την φράση του Κορανίου "Γούλιπατ-ερ- Ρούμ", δηλαδή "Ενικήθησαν οι Ρωμαίοι-Ρωμηοί", την μεταφράζει ως "Ενικήθησαν οι Έλληνες"). εν τινι χώρα εγγύς της ημετέρας. Πλην μετά την ήτταν ταύτην, και ούτοι θα νικήσωσιν, εντός ολίγων ετών. Τα πράγματα, είτε πριν, είτε μετά, εξαρτώνται παρά του Θεού. Εν τη ημέρα εκείνη οι πιστοί αγαλλιάσονται, δια την νίκην, ήτις τελεσθήσεται τη βοηθεία του Θεού. Ούτος συντρέχει ον βούλεται, ων κραταιός και πολυέλαιος. Αύτη εστιν η επαγγελία του Θεού, ούτος δεν αρνείται τας εαυτού επαγγελίας, αλλ' οι πιστοί ουκ οίδασι τούτο. Κατανοούσιν εν τω κόσμω τούτω ο,τι υποπίπτει εις τας αισθήσεις, πλην δεν σκέπτονται περί της μελλούσης ζωής» (Κοράνιον, κεφ. Λ', στ. 1-6).
Σημαντικά είναι τα όσα υποστηρίζει ο Αλύ Νουρ στην διδακτορική διατριβή του με τίτλο «Το Κοράνιο και το Βυζάντιο». Ερμηνεύοντας αυτό το κεφάλαιο του Κορανίου που αναφέρεται στους Ρουμ, συγκριτικά με το πρωτότυπο Κοράνιο στην αραβική γλώσσα και την όλη ατμόσφαιρα στην οποία γράφηκε, αναλύει γιατί γράφηκε από τον Μωάμεθ και σε ποιούς πιστούς αναφέρεται. Θα δούμε συνοπτικά μερικές ερμηνευτικές απόψεις του.
Κατ' αρχάς η επικεφαλίδα του κεφαλαίου αυτού του Κορανίου είναι «Αρρούμ». Το «αρ» προέρχεται από το αραβικό άρθρο «αλ» και το «Ρουμ» αναφέρεται στους Ρωμηούς, οπότε «Αρρούμ» σημαίνει οι Ρωμηοί. Σημειώνεται ότι οι Άραβες, και πριν το Ισλάμ, για να δηλώσουν τους κατοίκους της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας χρησιμοποιούσαν την λέξη Ρουμ και για να δηλώσουν όλην την Αυτοκρατορία χρησιμοποιούσαν την λέξη Ρωμανία. Ο Μασουντί (10ος αιών.) θεωρείται ότι είναι ο πρώτος Άραβας ιστορικός που διέκρινε τους Ρωμαίους σε «Ιουνάν» (εθνικοί, Έλληνες) και «Ρουμ» (Ρωμαίοι η βυζαντινοί Χριστιανοί).
Ακόμη, όπως σημειώνει ο Αλύ Νουρ, η μετάφραση του Κορανίου από τον Πεντάκη δεν αποδίδει πλήρως το αρχικό κείμενο του Κορανίου, αφού υπάρχουν λεπτά σημεία τα οποία συγχέονται στην μετάφραση.
Πάντως, με το κεφάλαιο αυτό του Κορανίου δηλώνεται ότι νικήθηκαν μεν οι Ρωμηοί, αλλά σε λίγο θα νικήσουν πάλι με την βοήθεια του Θεού και την ημέρα εκείνη οι πιστοί θα χαρούν. Με τον όρο πιστοί εννοούνται οι Άραβες Μουσουλμάνοι.
Για να ερμηνευθή το κορανικό αυτό χωρίο, θα πρέπη να κατανοηθή ότι αναφέρεται στις πολεμικές διενέξεις μεταξύ Ρωμηών και Περσών. Οι Άραβες διάκεινται ευμενώς με τους Ρωμηούς.
Σε άλλο κεφάλαιο του Κορανίου, και συγκεκριμένα στο 106ο κεφάλαιο, γίνεται λόγος για τους Κορεϊχίτας της Μέκκας. Πρόκειται για την ηγετική αραβική φυλή που είχε πολλές σχέσεις με το Βυζάντιο. Από την αραβική αυτή φυλή προερχόταν και ο Μωάμεθ, ο οποίος επισκεπτόταν την Συρία, η οποία βρισκόταν κάτω από βυζαντινή διοίκηση και άλλα μέρη του Βυζαντίου. Όταν, λοιπόν, οι Πέρσες απειλούσαν την Κωνσταντινούπολη, οι Κορεϊχίτες είχαν στενές σχέσεις με το Βυζάντιο και διατηρούσαν την γραμμή Συρίας - Υεμένης, μεταφέροντας τα αγαθά της Ανατολής στο Βυζάντιο. Οι Κορεϊχίτες, κάτοικοι της Μέκκας, παρέμειναν ειδωλολάτρες για να εξασφαλίσουν την ουδετερότητα έναντι των υποστηρικτών των Νεστοριανών Περσών και του Ορθοδόξου Βυζαντίου.
Στην Μέκκα ζούσαν πολλοί ξένοι, ήτοι Βυζαντινοί, Πέρσες, Αιθίοπες και πολλές φυλές Αράβων. Τόσο οι Βυζαντινοί όσο και οι Πέρσες ανέπτυξαν στην Μέκκα ελεύθερα τους κοινωνικούς και οικονομικούς στόχους τους. Όμως οι Κορεϊχίτες της Μέκκας είχαν περισσότερες σχέσεις με τους Ρωμηούς – Βυζαντινούς και «απετέλουν τότε τον κύριον φορέα του βυζαντινού εμπορίου αλλά και επείχον την θέσιν του φορέως του βυζαντινού πνεύματος». Ο Μωάμεθ συμπαθούσε τους Χριστιανούς Αιθίοπας της Μέκκας και πολλοί με ονόματα ελληνικά ήταν φίλοι του Μωάμεθ. Μάλιστα λέγεται ότι ο διδάσκαλος του Μωάμεθ ήταν ο βυζαντινός δούλος της Μέκκας Γκάμπρ (πιθανώς Γαβριήλ).
Η ήττα των Ρωμηών θα σήμανε και ριζική αλλαγή στην τύχη της Μέκκας, η οποία ασκούσε το εμπόριο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας προς ανατολάς. Και παρά το ότι η Μέκκα ως εμπορικό κέντρο, μετά την ήττα των Ρωμηών και την άλωση της Αλεξάνδρειας από τους Πέρσες, δέχθηκε περσική επίδραση, εν τούτοις ο Μωάμεθ δια του Κορανίου δήλωνε δια του συγκεκριμένου αυτού κεφαλαίου την στάση του υπέρ των Ρωμηών. Άλλωστε, ο Μωάμεθ με το Κοράνιο κατέπνιξε την αραβική ειδωλολατρία.
Στο ερώτημα, λοιπόν, ποιοί ήταν οι πιστοί, οι οποίοι θα χαίρονταν για την νέα νίκη των Ρωμηών, η απάντηση είναι οι Άραβες Μουσουλμάνοι. Ασφαλώς οι πιστοί δεν ήταν οι Κορεϊχίτες ειδωλολάτρες, ούτε όσοι ήταν υπέρ των Περσών. Άλλωστε, στην κοινωνία της Μέκκας εχθροί του Βυζαντίου – Ρωμανίας εθεωρούντο «οι Πέρσαι, οι Εβραίοι, οι Νεστοριανοί και άλλοι ασήμαντοι, είτε ειδωλολάτραι είτε πιστοί εις αντίθετα συμφέροντα». «Μόνον οι Ορθόδοξοι, οι Αιθίοπες, οι Μουσουλμάνοι και άλλοι τινές πιστοί άνθρωποι ήσαν πράγματι υπέρ του Βυζαντίου». Επομένως, οι πιστοί Μουσουλμάνοι Άραβες εννοείται ότι θα χαρούν με την νίκη των Ρωμαίων εναντίον των Περσών. Όπως σημειώνεται από τον Αλύ Μουρ, επαληθεύθηκε η «προφητεία», αφού «ο μεν Ηράκλειος νικήσας τους Πέρσας έστησεν τον τίμιον Σταυρόν, ο δε Μωάμεθ νικήσας τους Άραβας ειδωλολάτρας μετέτρεψε την Καάβαν εις Ναόν του Θεού».
Είναι φανερόν ότι το κεφάλαιο αυτό του Κορανίου δείχνει την σχέση την οποία είχαν ο Μωάμεθ και οι οπαδοί του με τους Ρωμηούς και την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και όχι με τους Πέρσας.
Γενικά, οι Άραβες Μουσουλμάνοι έτρεφαν έναν θαυμασμό προς τούς Ρωμηούς, τούς κατοίκους της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και ήθελαν να τούς μιμούνται και επεδίωκαν από θαυμασμό να κατακτήσουν την περιοχή τους. Προσέλαβαν τον πολιτιστικό τρόπο ζωής τους, πήραν από τούς Ρωμηούς την μουσική, τα τραγούδια, τούς χορούς και άλλες πολιτιστικές παραδόσεις. Γι αυτό παρατηρούμε ότι υπάρχουν κοινά πολιτιστικά στοιχεία μεταξύ των Ρωμηών και των Μουσουλμάνων. Όποιος επισκέπτεται τις μουσουλμανικές χώρες της Ανατολής θα διαπιστώση ότι οι Μουσουλμάνοι τρέφουν μια συμπάθεια προς τούς Ρωμηούς και Γιουνάν (Ίωνες).
Όμως, στην πορεία του χρόνου εισήλθε μέσα σε μερικούς Άραβες Μουσουλμάνους μια εχθρότητα εναντίον του Χριστιανισμού. Το σημείο αυτό χρήζει διερεύνησης;
Ο αείμνηστος π. Ιωάννης Ρωμανίδης ισχυρίζεται ότι οι πρώτοι Άραβες οπαδοί του Μωάμεθ είχαν μεγάλο σεβασμό στον ελληνικό πολιτισμό τους. Μάλιστα προσέλαβαν πολλά στοιχεία από τον πολιτισμό των Ρωμαίων και ανεδείχθησαν εφάμιλλοι στον πολιτισμό με αυτούς. Στο Κοράνιο ανευρίσκονται πολλά στοιχεία για τον Χριστό, την Παναγία και τους Προφήτας. Διερωτώμενος, πως μπορεί να εξηγηθή η μετατροπή της αγάπης των Αράβων προς τους Ρωμαίους σε έχθρα, γράφει ότι μέρος της απαντήσεως αυτής φαίνεται να είναι ότι αυτό οφείλεται στους συνεχείς πολέμους μεταξύ των Ρωμαίων και των Αράβων. Όμως, δεν μπορούν να εξηγηθούν δύο σημεία: πρώτον, η θρησκευτική και θεολογική στροφή των Αράβων εναντίον της Ορθοδοξίας των Ρωμαίων και δεύτερον η εγκατάλειψη από τους Άραβες των απόψεων του Μωάμεθ για την Ρωμηοσύνη.
Πάντως, ο ίδιος ισχυρίζεται ότι για να απαντηθή το ερώτημα αυτό πρέπει να ερευνηθή η «επίδραση των εξισλαμισθέντων Περσών εις την καλλιέργειαν της αντιρωμαϊκής στροφής των Αράβων, αφού είναι γνωστόν ότι οι Πέρσαι είχαν έντονον μίσος δια τους ελληνοφώνους Ρωμαίους εξ αιτίας 1) των κατακτήσεων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, 2) των συνεχών πολέμων με τους Ρωμαίους και 3) κυρίως της ολοκληρωτικής καταστροφής του κράτους των υπό του βασιλέως των Ρωμαίων Ηρακλείου ως προεφήτευσεν ο Μωάμεθ».
Επίσης, ισχυρίζεται ότι πρέπει να ερευνηθή η όλη επίδραση του ελληνικού πολιτισμού των Ρωμαίων στους Άραβες και τους Τούρκους. «Δεν είναι τυχαίον το γεγονός ότι η ρωμαίϊκη γλώσσα παρέμεινεν επί 100 έτη η διοικητική γλώσσα των Αράβων μετά των υπ' αυτών κατάκτησιν της συριακής και της αιγυπτιακής Ρωμανίας. Υπάρχουν πάμπολλα τα μαρτυρούντα την επίδρασιν αυτήν από τους ιδίους αρχαιοτέρους Άραβας ιστορικούς. Η αραβική και τουρκική μουσική π.χ. βασίζεται επί το πλείστον επί της ρωμαίϊκης οκτωήχου, η οποία διατηρείται μέχρι σήμερον εις τα τραγούδια και τους χορούς των Αράβων και Τούρκων». Όλα αυτά, όπως γράφει, καθώς επίσης και οι απόψεις του Μωάμεθ για τους Ρουμ, «δύνανται να αποτελέσουν μίαν σταθεράν βάσιν εις τας σχέσεις μεταξύ των δύο λαών (Ρωμαίων-Ελλήνων και Αράβων). Το ίδιον όμως ισχύει δια τας σχέσεις μεταξύ Τούρκων και Ρωμαίων».
Επομένως, η ένταση μεταξύ Αράβων και Ρωμαίων δεν οφείλεται σε θρησκευτικά και πολιτιστικά αίτια, αλλά κυρίως και προ παντός σε εθνικά και πολιτικά αίτια, αφού όταν εξισλαμίσθηκαν οι Πέρσες, τότε το αιώνιο εθνικό μίσος των Περσών εναντίον των Ελλήνων και των Ρωμαίων πέρασε και στους Μουσουλμάνους. Δυστυχώς, το εθνικό μίσος επηρεάζει τις πολιτιστικές και θρησκευτικές σχέσεις μεταξύ των δύο λαών. Δεν ευθύνονται οι θρησκείες για όλες τις διαφορές και εντάσεις μεταξύ των λαών.
Σε κείμενα ιστορικών παρουσιάζεται αυτή η σχέση μεταξύ Βυζαντίου, Περσών και Αράβων.
Οι Πέρσες ήταν ένας ινδοευρωπαϊκός λαός που προέρχονταν από την Νότια Ρωσία και τον Καύκασο και εγκατεστάθηκαν στα ανατολικά του Περσικού κόλπου τον 8ο αιώνα π.Χ. και με την πάροδο του χρόνου ανεδείχθησαν σε μεγάλη στρατιωτική και πολιτική δύναμη στην περιοχή. Ο Ζωροαστρισμός ήταν η επίσημη θρησκεία της Περσίας. Η διάδοση του Μανιχαϊσμού και του Βουδισμού προσέκρουε «στις ισχυρές κοινωνικές και διοικητικές δομές της ζωροαστρικής θρησκείας». Στην Περσία διαδόθηκε και ο Χριστιανισμός από τα πρώτα χρόνια, αλλά οι Χριστιανοί δέχθηκαν τον διωγμό εκ μέρους του θρησκευτικού και πολιτικού κατεστημένου της Περσίας και κατέφυγαν σε περιοχές κοντά στα σύνορα με την ρωμαϊκή επικράτεια. «Οι περισσότεροι Πέρσες Χριστιανοί ασπάσθηκαν τον Νεστοριανισμό και επήλθε οριστική ρήξη με την γραμμή της Κωνσταντινούπολης».
Οι Έλληνες αντιμετώπισαν την επιθετικότητα των Περσών και είναι γνωστές οι μάχες στην Σαλαμίνα, τις Πλαταιές και τον Μαραθώνα. Είναι ακόμη γνωστή η νικηφόρα πορεία του Μ. Αλεξάνδρου προς την Περσία και η κατάκτησή της. Οι Βυζαντινοί – Ρωμαίοι είχαν πολλά συμφέροντα στην περιοχή αυτή, γι’ αυτό και συνεχείς ήταν οι εχθροπραξίες μεταξύ Βυζαντινών και Περσών. «Η εγκαθίδρυση μιας ισχυρής συγκεντρωτικής εξουσίας με αυστηρή ιεραρχική τάξη και εχθρικής προς τον ελληνορωμαϊκό κόσμο, η δημιουργία ενός καλά εκπαιδευμένου στρατού, η προσήλωση στην αρχαία θρησκεία (μαζδαϊσμό-ζωροαστρισμό), επέτρεψαν στην αναγεννημένη Περσία να αποβεί ισχυρός αντίπαλος των Ρωμαίων και του Βυζαντίου στη συνέχεια».
Μεταξύ Ρωμαίων-Βυζαντινών και Περσών υπήρξαν συνεχείς εχθροπραξίες, αλλά κατά διαστήματα επικρατούσαν και αγαθές σχέσεις μεταξύ τους. Έτσι, υπήρξαν και αμοιβαίες επιρροές. Οι ανώτερες τάξεις του Βυζαντίου που έρρεπαν στην πολυτέλεια επηρεάσθησκαν από τον περσικό πολιτισμικό πλούτο, αλλά και οι Βυζαντινοί επηρέασαν την Περσία στα γράμματα και τις τέχνες.
Στις αρχές του 7ου αιώνος εμφανίσθηκαν στο προσκήνιο οι Άραβες. Την 31 Μαΐου του έτους 637 «οι Άραβες του χαλίφη Ομάρ συνέτριψαν τον περσικό στρατό στην Καδεσία». Οι Άραβες κατέλαβαν την Περσία και άρχισε ο εξισλαμισμός. Στην αρχή οι Άραβες αντιμετώπισαν τους Χριστιανούς και τους Ιουδαίους, που συνάντησαν στην Περσία, ως «ανθρώπους της Βίβλου», όμως αργότερα επέβαλαν περιορισμούς και διακρίσεις. Το σημαντικό είναι ότι οι Πέρσες είχαν μια πολιτιστική υπεροχή έναντι των Αράβων, γι’ αυτό και «άσκησαν καταλυτική επίδραση στον σχηματισμό του ισλαμικού κόσμου από τη στιγμή που αυτός είχε πλέον οριστικοποιηθεί εδαφικά». Ακόμη σταδιακά επικράτησε και η «νεοπερσική γλώσσα» που «αντικατέστησε την αραβική ως επίσημο γλωσσικό όργανο στα εδάφη που κατακτούνταν από Πέρσες και ευρύτερα Ιρανίους, δηλ. από τον Τίγρη μέχρι την Κεντρική Ασία και τον Ινδό ποταμό».
Από την σύντομη αυτή παρουσίαση εξηγείται πως οι Άραβες εστράφησαν εναντίον των Βυζαντινών-Ρωμηών. Φαίνεται ότι η καλή διάθεση που είχαν οι Άραβες έναντι των Χριστιανών μετατράπηκε σε μίσος και επιθετικότητα από την επίδραση των Περσών, οπότε φαίνεται ότι το εθνικό μίσος των Περσών εναντίον των Ρωμηών εισήλθε και στην θρησκεία και επηρέασε τους λαούς.
Μεσα από μια τέτοια ερμηνεία μπορούμε να δούμε γιατί μερικοί Μουσουλμάνοι διάκεινται ευμενώς προς τούς Ρωμηούς, ενώ μερικοί άλλοι έχουν διαφορετική στάση. Σε αυτό δεν έχουν ευθύνη τόσο οι θρησκείες, όσο οι εθνικές καταβολές, αλλά και οι πολιτικές σκοπιμότητες. Δυστυχώς το εθνικό μίσος εισέρχεται μέσα στις θρησκείες και προσλαμβάνει ένα θρησκευτικό προσωπείο.
Βεβαίως, με την πάροδο του χρόνου αυτό το μίσος των Αράβων-Μουσουλμάνων προς τον Χριστιανισμό αυξήθηκε λόγω των Σταυροφοριών, αφού οι δυτικοί Χριστιανοί με τις Σταυροφορίες τους έκαναν φοβερά εγκλήματα και εναντίον των Ρωμηών και εναντίον των Μουσουλμάνων. Αυτό φαίνεται από το ότι οι Μουσουλμάνοι των περιοχών της Μεσης Ανατολής κάνουν την διάκριση μεταξύ Δυτικών Χριστιανών και Ρωμηών. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Ορθόδοξοι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων ονομάζονται τουρκιστί και αραβιστί ακόμη και σήμερα Ρούμ Πατρίκ, δηλαδή Πατριάρχες των Ρωμαίων, ενώ οι λεγόμενοι στην Ελλάδα Ρωμαιοκαθολικοί, εκεί λέγονται Λατίνοι και Φράγκοι.
Η ιστορία διδάσκει ότι οι Μουσουλμάνοι (Τούρκοι και Άραβες), παρά μερικές περιπτώσεις, σεβάστηκαν περισσότερο τούς Ρωμηούς από ο,τι οι Φράγκοι κατακτητές. Αυτό φαίνεται σε πολλά κείμενα διαφόρων μελετητών που δεν έχω την ευκαιρία, λόγω του περιορισμένου χρόνου, να αναφέρω.
Το ότι οι σχέσεις μεταξύ Ρωμηών και Μουσουλμάνων, εν πολλοίς, βρίσκονταν και βρίσκονται σε καλή προοπτική, φαίνεται από δύο παραδείγματα.
Το ένα είναι οι προσωπικές μου εντυπώσεις από τα ταξίδια μου στον Λίβανο και την Συρία, όταν κλήθηκα να διδάξω για μερικά εξάμηνα διάφορα μαθήματα σην Μπελεμέντειο Θεολογική Σχολή του Πατριαρχείου Αντιοχείας και μάλιστα κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην περιοχή.
Τότε διεπίστωσα ότι ο πόλεμος αυτός, ενώ όπως σχολιάζονταν στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ήταν μεταξύ Μουσουλμάνων και Χριστιανών, στην πραγματικότητα ήταν πόλεμος μεταξύ Μαρωνιτών, που είναι Μονοθελίτες και βρίσκονται σε εξάρτηση από την Καθολική Εκκλησία, και Μουσουλμάνων. Αντίθετα οι Ρωμηοί, τόσο οι Ελληνόφωνοι όσο και οι Αραβόφωνοι, ήταν στο ενδιάμεσο μεταξύ Μαρωνιτών και Μουσουλμάνων και αποτελούσαν την τρίτη ειρηνική δύναμη στην φλεγομένη εκείνη περιοχή.
Εκτός αυτού, όσοι διακρίνονταν από την ρωμαίϊκη νοοτροπία και παράδοση και όχι απλώς ελλαδική, γίνονταν αποδεκτοί, τόσο από τους Αραβόφωνους Ρωμηούς, όσο και από τους Άραβες, Λιβανέζους και Σύριους Μουσουλμάνους. Επειδή προσπαθούσα να εκφράζω το «πνεύμα» και την παράδοση των Ρωμηών, γι' αυτό και μετακινόμουνα ελεύθερα, δεχόμουν την αγάπη τους και έχω ισχυρούς δεσμούς με μερικούς φοιτητές μου, οι οποίοι κατέχουν σήμερα θέση στην περιοχή, είτε στην εκκλησιαστική ηγεσία ως Επίσκοποι, είτε στην επιστήμη ως Καθηγητές.
Όπως δε είναι γνωστόν, οι Αραβόφωνοι Ρωμηοί ψάλλουν στους Ναούς τους τροπάρια στην ελληνική γλώσσα, συνήθως ο ένας από τους δύο χορούς ψάλλει με την βυζαντινή μουσική και θεωρούν τιμή που η υποδομή τους είναι Ρωμαίϊκη. Μάλιστα σε μερικούς φανατικούς Μουσουλμάνους αντιτάσσουν το επιχείρημα ότι μας βρήκατε στην περιοχή αυτή.
Το άλλο παράδειγμα είναι η περίπτωση των προσφύγων από την Μικρά Ασία, οι οποίοι, ύστερα από την ανταλλαγή των πληθυσμών, έφθασαν στην Ελλάδα.
Η Renee Hirschon, Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, μελέτησε, σε ειδική έρευνά της το κλίμα και την παράδοση των προσφύγων της Κοκκινιάς και την κατέγραψε σε βιβλίο με τίτλο «Κληρονόμοι της Μικρασιατικής Καταστροφής· η κοινωνική ζωή των Μικρασιατών προσφύγων στον Πειραιά». Είναι σημαντικό ότι η ίδια, για να πληροφορηθή «εκ των ένδον» την όλη παράδοσή τους, έζησε για δύο χρόνια μαζί τους (1971-1972) και γνώρισε όλο το βαθύτερο «είναι» τους.
Περιγράφοντας, λοιπόν, την ζωή τους, εντοπίζει την όλη κοσμοπολίτικη νοοτροπία που τους διακατείχε. Οι πρόσφυγες της Κοκκινιάς, καίτοι αγράμματοι, αισθάνονταν σαν να βρίσκονταν σε μια ανωτερότητα από τους Ελλαδίτες, με τους οποίους συζούσαν.
Η Renee Hirschon, στο βιβλίο αυτό, αναφερόμενη στην κοσμοπολίτικη κληρονομιά των προσφύγων, γράφει: «Ακόμα και στις επαρχίες της κεντρικής Ανατολίας, σε οικισμούς κάθε μεγέθους, συγκατοικούσαν διάφορες εθνοτικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές ομάδες. Γι' αυτό οι πρόσφυγες ήταν εξοικειωμένοι με την πολιτισμική ποικιλία, με την οποία έρχονταν σε επαφή καθημερινά στην πατρίδα τους, πράγμα εντελώς αντίθετο προς τις εμπειρίες τους μετά τον ξεριζωμό».
Οι πρόσφυγες της Κοκκινιάς πολλές φορές θυμόντουσαν τις καλές σχέσεις που είχαν με τις άλλες κοινότητες. Γράφει η Renee Hirschon: «Πολλές φορές μου είχαν πει πως γινόταν η ανταλλαγή φαγητών μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων στις μεγάλες γιορτές του Ραμαζανιού και του Πάσχα και μου είχαν περιγράψει τα μουσουλμανικά έθιμα του γάμου και της περιτομής».
Επίσης, οι άνθρωποι αυτοί, καίτοι εξαναγκάσθηκαν να εκπατρισθούν και να ζουν ως πρόσφυγες, και σε αυτές τις περιπτώσεις αναφύονται ψυχολογικές καταστάσεις πικρίας και παραπόνων, εν τούτοις δεν είχαν μέσα τους μίσος η έχθρα εναντίον των Μουσουλμάνων, αλλά είχαν καλές αναμνήσεις από την συμβίωσή τους με τους Μουσουλμάνους της Μικράς Ασίας. Πολλές φορές ισχυρίζονταν ότι την αναστάτωση στην περιοχή δεν την δημιούργησαν οι θρησκείες, αλλά οι εθνικισμοί και κυρίως οι πολιτικές σκοπιμότητες. Γράφει η συγγραφεύς:
«Σε γενικές γραμμές, όταν μιλούσαν για τις σχέσεις τους με τους άλλους, τόνιζαν την καλή προαίρεση και την αρμονία. Η έχθρα, το μίσος και ο φθόνος απουσίαζαν εντελώς από τις περιγραφές τους. Ανέφεραν συχνά πόσο ειρηνικά ζούσαν με τους Τούρκους γείτονές τους. Υπογράμμιζαν ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα στα αστικά κέντρα βασίλευε μια ατμόσφαιρα αμοιβαίου σεβασμού, γιατί οι άνθρωποι ήξεραν πως να φέρονται ο ένας στον άλλο. Οι πιο ηλικιωμένοι ήταν κατηγορηματικοί: για τις ταραχές και τη σύρραξη που οδήγησαν στον εκπρατρισμό τους δεν έφταιγε ο τουρκικός πληθυσμός. Οι εχθροπραξίες ανάμεσα στις κοινότητές τους οφείλονταν κατά την γνώμη τους στις παρεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων. Το συμπέρασμα ήταν πάντα ότι "οι πολιτικοί μας φέρανε το μίσος". Οι απόψεις αυτές μαρτυρούν οξυδέρκεια που γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακή, αν αναλογιστεί κανείς τις ταλαιπωρίες και τις απώλειές τους, καθώς και το ότι άμεσα θύματα των πολιτικών αντιπαραθέσεων ήταν οι ίδιοι. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις πιο σοβινιστικές απόψεις των Ελλαδιτών συγχρόνων τους».
Ασφαλώς τέτοιες εντυπώσεις θα υπάρχουν και από τους Μουσουλμάνους που εξαναγκάσθηκαν να απομακρυνθούν από την Ελλάδα.
Όλα αυτά δείχνουν πόσο κακό είναι όταν το εθνικό μίσος, αλλά και οι πολιτικές σκοπιμότητες, εισέρχωνται μέσα στον ιερό χώρο της θρησκείας, και πόσο κακό είναι όταν η θρησκεία, ακόμη και ο Χριστιανισμός, που διακρίνεται για το οικουμενικό του «πνεύμα» και τον οικουμενικό του ρόλο, μετατρέπεται σε ένα δεκανίκι του κάθε εθνικισμού.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)